• Heimsóknir

    • 119.010 hits
  • ágúst 2010
    S M F V F F S
    1234567
    891011121314
    15161718192021
    22232425262728
    293031  
  • Nýlegar færslur

  • Færslusafn

Er það hættulegt?

Ég held að íslenskir neytendur séu fremur berskjaldaðir gagnvart hættulegum efnum í neytendavörum. Umræðan um þessi efni hérlendis virðist skemmra á veg komin og vitund fólks um þau almennt minni en í nágrannalöndunum, bæði meðal seljenda og kaupenda varningsins.

Á ferðalagi mínu um netheima í dag rakst ég á vefsíðu sem Umhverfisstofnun Noregs (Klima- og forurensningsdirektoratet (KLIF)) kom upp fyrr á þessu ári í samvinnu við Matvælastofnun Noregs og Norsku umhverfismerkjaskrifstofuna. Með síðunni er komið til móts við þörf norskra neytenda fyrir upplýsingar um efni í neytendavörum.

Norska síðan sem um ræðir heitir einfaldlega „Erþaðhættulegt?“ og finnst á slóðinni www.erdetfarlig.no. Þar er bent á leiðir til að velja umhverfisvænstu vöruna í hverjum vöruflokki um sig, gefin ráð um hvernig forðast megi hættulegustu efnin og upplýst um leiðir til að losa sig við vöruna að notkun lokinni.

Íslenskir neytendur ættu sem best að geta nýtt sér þessa norsku síðu í upplýsingaleit sinni, a.m.k. þar til sambærilegar upplýsingar verða orðnar aðgengilegar á íslensku.

Grænni Formúla-1

Formúla-1 fer ekki varhluta af umhverfisumræðunni. Þar á bæ eru uppi áform um aðgerðir til að draga verulega úr koltvísýringslosun formúlunnar.

Kappakstursbílar eru ekki sérlega sparneytnir. Venjulegur formúlubíll með 2,4 lítra vél notar t.d. um 160 kg af eldsneyti í hverri keppni. Öfugt við það sem margir kannski halda, hefur eldsneytisnotkun bílanna hins vegar minnst að segja um heildarlosunina. Þaðan kemur nefnilega aðeins um 1% af þeim koltvísýringi sem Formúla-1 losar út í andrúmsloftið á hverju ári. Um helmingur af allri losun formúlunnar stafar frá tækjum og varningi sem keyptur er og notaður í tengslum við keppnirnar – og hinn helmingurinn stafar frá flutningum á bílum, búnaði og starfsliði milli keppnisstaða.

Samtök keppnisliða í Formúlu-1 (Formula One Teams Association (FOTA)) og Alþjóða akstursíþróttasambandið (Federation Internationale de l’Automobile (FIA)) hafa tekið sig saman um að draga úr koltvísýringslosun vegna formúlunnar. Samtökin hafa m.a. sett sér það markmið að bæta eldsneytisnýtingu formúlubíla verulega á næstu þremur árum. Þetta verður m.a. gert með því að minnka slagrými vélanna úr 2,4 lítrum í 1,5 lítra. Frá og með árinu 2013 er þess því að vænta að bílarnir í Formúlu-1 verði búnir línulegum 4-strokka vélum eða V6-vélum sem eyða allt að helmingi minna eldsneyti en tíðkast í dag, þ.e. um 80 kg í hverri keppni, en verði engu að síður álíka kraftmiklir.

Eins og ráða má af því sem hér hefur verið sagt, munu þessar miklu framfarir í eldsneytisnýtingu formúlubílanna ekki leiða til neinna stórra úrbóta hvað heildarlosun formúlunnar varðar. FOTA og FIA eru því að skoða aðra möguleika í því sambandi. Þar binda menn hvað mestar vonir við endurbætur á mótaskrá formúlunnar, en þannig má draga verulega úr flutningum á fólki og tækjum heimshorna á milli. Einnig mætti ná fram miklum samdrætti í losun með því að nota tölvulíkön í stað vindganga við hönnun bílanna.

Því hefur löngum verið haldið fram að tæknilegar framfarir í Formúlu-1 skili sér í framleiðslu á venjulegum bílum. Að vissu leyti má segja að þessi þróun hafi nú snúist við, því að fyrirhugaðar endurbætur á formúlubílunum taka í raun mið af því sem hefur verið að gerast á hinum hefðbundna bílamarkaði. Hvað sem því líður hlýtur þróun formúlubílanna næstu ár að leiða til einhverra umhverfislegra umbóta í bílaiðnaði almennt. Sömuleiðis hlýtur umhverfisvakning á þessu sviði að smita út frá sér á fleiri sviðum.

(Byggt á pistli Jörgen Städje í MiljöAktuellt í dag)