maraþon | Bloggsíða Stefáns Gíslasonar

júní 2023
S	M	F	V	F	F	S
	1	2	3
4	5	6	7	8	9	10
11	12	13	14	15	16	17
18	19	20	21	22	23	24
25	26	27	28	29	30

Reykjavíkurmaraþon í blíðunni

Posted on 30.9.2016 by stefangisla

Eftir 37 km. (Ljósm. Hlaup.is).

Í sumar hljóp ég 17. maraþonið mitt. Tók sem sagt þátt í Reykjavíkurmaraþoninu 20. ágúst sl., aðallega vegna þess að ég er vanur því og finnst það gaman. Og nú er ég búinn að skrifa maraþonbloggið, vegna þess að ég er líka vanur því og finnst það líka gaman.

Aðdragandinn
Fjórum vikum fyrir Reykjavíkurmaraþonið hljóp ég yfir Arnarvatnsheiði í afskaplega góðum félagsskap. Fann þá fyrir óþægindum framan á vinstri sköflungi á síðustu kílómetrunum og var naumast gangfær fyrstu tvo dagana á eftir. Vissi vel að þetta gat hvort sem er verið meiri háttar meiðsli eða minni háttar meiðsli sem gæti orðið meiri háttar ef ég leyfði því ekki að lagast áður en ég héldi hlaupaæfingum áfram af fullum krafti. Þegar allt kom til alls var þetta líklega bara einhver bólga sem stafaði einfaldlega af ofnotkun á þessum tiltekna sköflungi. Alla vega kenndi ég mér ekki nokkurs meins eftir að ég áræddi að byrja aftur að hlaupa tveimur vikum eftir Arnarvatnsheiðina. En þar sem þessar tvær vikur voru 50% af þeim fjórum vikum sem ég hafði til að undirbúa Reykjavíkurmaraþonið vissi ég að ég þyrfti að stilla maraþonvæntingunum í hóf. Almennt taldi ég þó andlegt og líkamlegt ástand mitt vera í góðu meðallagi.

Væntingarnar
Miðað við aðdragandann sem lýst er hér að framan og að teknu tilliti til skorts á gæðaæfingum næstu vikur og mánuði þar á undan vissi ég að þetta maraþon yrði ekki eitt af mínum bestu. Besta tímanum mínum til þessa náði ég í Reykjavíkurmaraþoninu 2013, 3:08:19 klst. Við venjulegar aðstæður á ég vel að geta hlaupið undir 3:15 klst. en á árunum 2009-2012 hljóp ég iðulega á 3:17-3:20 klst. Í versta falli hafa sést tölur á borð við 3:25 eða 3:30. Út frá þessu öllu saman áætlaði ég að 3:15-3:20 klst. væri raunhæft markmið. Betri tími kæmi varla til greina og lakari tími myndi valda vonbrigðum.

Ónógur undirbúningur fyrir maraþonhlaup hefur þann galla að maður getur ekki bætt sinn besta tíma. Kosturinn er hins vegar sá að þá getur manni verið nokk sama um 2-3 mínútur til eða frá. Maður losnar sem sagt við þessa sjálfsköpuðu pressu sem myndast þegar mikið er lagt undir.

Laugardagsmorgunn
Ég vaknaði að vanda kl. 5:40 að morgni Reykjavíkurmaraþondagsins. Hlaupið átti nefnilega að hefjast kl. 8:40 og ég hef það fyrir reglu að vakna alltaf 3 klst. fyrr og fá mér góðan morgunverð. Þá á mesta annríkið í meltingunni að vera búið þegar hlaupið hefst. Veðrið þennan morgun var eins og best varð á kosið og veðurspáin enn betri, útlit fyrir hægan vind, þurrt veður og allt að 15 stiga hita.

Kl. 6:40 lögðum við af stað úr Borgarnesi fjórir saman, nánar tiltekið ég, Gunnar Viðar, Kristinn (hér eftir nefndur Kiddó) og Bjarni Freyr, sonur Gunnars. Við karlarnir þrír vorum allir á leiðinni í heilt maraþon, þó að enginn okkar væri svo sem beinlínis í standi til þess. Ég hafði auk heldur boðist til að stjórna hlaupahraða okkar allra til að byrja með, sem eftir á að hyggja var kannski ekki gott tilboð. Áætlunin mín hljóðaði upp á rétt um það bil 4:37 mínútur á hvern kílómetra frá upphafi hlaups og þar til þreyta eða aðrar tilfinningar tækju hraðastjórnina yfir. Þessi hraði skilar manni í mark á 3:15 klst. (já, eða 3:14:48 svo fullrar nákvæmni sé gætt).

Segir nú ekki af ferðum okkar fyrr en bílnum hans Gunnars hafði verið lagt skammt frá BSÍ. Þaðan röltum við niður í miðbæ og drukkum í okkur eftirvæntinguna sem lá í loftinu á þessum fallega morgni. Maraþonmorgnar einkennast alltaf af eftirvæntingu og jafnvel hátíðleika. Og þegar veðrið er svona gott truflar fátt þá upplifun. Hluti af upplifuninni er að hitta fólk sem er að njóta þess sama og eftir því sem árin líða þekkir maður fleira og fleira af þessu fólki. Félagsskapurinn er eitt af því sem gerir það að verkum að maður er ríkari eftir hvert hlaup. Þarna er hvorki spurt um stétt né stöðu, enda eiga allir þeir sem raða sér upp við ráslínuna hlutabréf í sama kvíðanum, sömu eftirvæntingunni og sömu gleðinni.

Fyrstu 18 kílómetrarnir
Fyrr en varði var klukkan orðin 8:40 og allur skarinn lagður af stað, þ.á.m. við maraþonfélagarnir þrír úr Borgarnesi. Reyndar voru þarna tveir borgfirskir maraþonfélagar til viðbótar en þeir tóku sér stöðu aftar í rásröðinni. Mér fannst ég örlítið þungur á mér fyrsta kílómetrann en hraðinn var samt nokkurn veginn sá sem lagt var upp með, þ.e.a.s. 4:37 mín/km. Gunnar og Kiddó fylgdu mér eins og skugginn, eða öllu heldur ég þeim, því að þeir voru lengst af skrefinu á undan. Þetta gekk allt samkvæmt áætlun.

Þeir sem hafa hlaupið Reykjavíkurmaraþon hljóta að hafa tekið eftir því að Lynghaginn er aðalmaraþongatan. Þetta er hvorki löng né fjölmenn gata, en það er eins og fólkið sem þar býr viti betur en aðrir hvers virði það er fyrir maraþonhlaupara að fá hvatningu í nesti. Ég tók fyrst eftir þessu fyrir mörgum árum og nú tók ég enn betur eftir því en nokkru sinni fyrr, því að nú býr Birgitta dóttir mín einmitt í þesari götu. Hún var að sjálfsögðu mætt út á gangstétt þennan morgun með tónlist og bros til að hvetja pabba sinn, hlaupafélagana og öll hin þúsundin sem streymdu þarna hjá. Við Ægissíðuna hittum við svo Þorkel son minn sem var kominn út á gangstétt, nývaknaður með kaffibollann sinn, í sömu erindagjörðum. Þetta var góð byrjun á löngu hlaupi!

Gott augnablik eftir 6,5 km í Reykjavíkurmaraþoni. Ég er lengst til hægri á myndinni, þá Gunnar, Kiddó og Kjartan Sævarsson. (Ljósm. Hlaup.is).

Þegar 15 km voru að baki vorum við félagarnir nákvæmlega 3 sek. á undan áætlun (1:09:12 klst í stað 1:09:15 klst). Það var náttúrulega alveg innan skekkumarka. Þegar þarna var komið sögu vorum við staddir á Sæbrautinni á inneftirleið. Við 16 km markið, rétt innan við gatnamótin við Langholtsveg, var snúið við og hlaupin sama leið til baka í átt að Kirkjusandi. Snúningspunktar hafa sína galla og sína kosti. Helsti gallinn finnst mér vera sá að þegar þreytan fer að segja til sín er lítið gaman að hlaupa 180° beygjur. Það kemur reyndar lítið að sök svona snemma í hlaupi. Þeir sem fylgdust með útsendingunni frá maraþonhlaupinu á Ólympíuleikunum í Ríó daginn eftir Reykjavíkurmaraþonið sáu hins vegar hversu óþægilegt þetta getur verið á síðustu kílómetrunum. Helsti kosturinn er aftur á móti sá að fyrir og eftir beygju getur maður stytt sér stundir við að horfa á hina hlauparana og skiptast á hvatningarorðum.

Mér fannst kaflinn fyrst eftir snúninginn á Sæbrautinni svolítið erfiður. Þarna er bunga á veginum en hallinn er þó ekki nema 1% þannig að í raun skiptir hann litlu máli. Kannski var æfingaskorturinn bara farinn að segja til sín. Og svo var komið að drykkjarstöðinni við Kirkjusand, þar sem u.þ.b. 18 km eru að baki. Ég hef alltaf svolítið uppáhald á þessari drykkjarstöð. Þar í kring er oft slæðingur af áhorfendum, einhverjir að spila tónlist – og bara almennt gott og hvetjandi andrúmsloft. En þegar ég var kominn framhjá drykkjarstöðinni fann ég allt í einu að ég var orðinn einn. Gunnar og Kiddó höfðu greinilega hægt á sér. Kannski myndu þeir birtast aftur fljótlega, kannski ekki. Þannig gengur þetta fyrir sig. Maður nær sjaldnast að kveðjast með handabandi þegar leiðir skilja. Það gerist bara.

Áætlunarferð: Kirkjusandur-Fossvogur
Leiðin frá Kirkjusandi upp að Hótel Nordica er brattasti kaflinn í Reykjavíkurmaraþoninu. Einu sinni fannst mér þetta kvíðvænlegur kafli en ég er hættur að hugsa þannig. Þarna hækkar leiðin um 25 m á rúmum km, sem er svo sem ekki neitt. Alla vega er ekkert erfiðara að hlaupa upp svona smábrekkur en á jafnsléttu. Það er í mesta lagi ögn seinlegra. Hraðinn var enn samkvæmt áætlun og mér leið vel. Millitíminn í Laugardalunum eftir hálft maraþon var 1:37:23 klst sem var nákvæmlega 1 sek. hraðara en ég hafði ætlað mér. Ég hafði samt á tilfinningunni að lokatími upp á 3:15 klst væri út úr myndinni, 3:18 væri hins vegar raunhæft. Og mér fannst það bara fínt.

Inn við Glæsibæ náði ég Ragnari bónda á Heydalsá á Ströndum. Hann var að hlaupa sitt fyrsta maraþon og hafði farið fram úr okkur Borgnesingunum einhvers staðar á fyrstu kílómetrunum. Á þessum slóðum var ég líka ýmist rétt á undan eða rétt á eftir Kjartani Sævarssyni úr Laugaskokki. Trausti Valdimarsson var líka þarna skammt undan. Þessir kappar hafa oft verið nágrannar mínir í hlaupum síðustu árin. Reyndar miðaði ég lengi vel við að mér gengi vel svo lengi sem Trausti hyrfi ekki úr augsýn.

Við Víkingsheimilið í Fossvogi voru 25 km að baki og enn var ég nánast nákvæmlega á áætlun, svo nákvæmlega að ekki skakkaði meiru en 10 sek. Þarna var drykkjarstöð að vanda og einhvern veginn gekk mér óhönduglega að gera það sem ég ætlaði að gera þar. Verkefnið var samt ekkert flókið, bara að vera búinn að sporðrenna einu orkugeli áður en komið væri á stöðina, ná mér í tvö glös af vatni, drekka slurk úr öðru á hlaupum og hella afganginum yfir í hitt og taka með út að næstu eða þarnæstu ruslafötu, og í þessu tilviki líka að veiða eitt steinefnahylki upp úr einhverjum vasa og koma því í mig. En nú brá svo við að mér tókst þetta allt hálf óhönduglega. Vatnið sullaðist niður að hluta, steinefnahylkið var næstum farið sömu leið og svo svelgdist mér einhvern veginn á þessu öllu saman. Ekkert af þessu telst reyndar til tíðinda eða flokkast sem alvarlegt bakslag í hlaupi. Ef allt er með felldu er maður fljótur að vinna upp fáeinar sekúndur sem ef til vill tapast í svona brölti. En þarna vissi ég samt að ferskleikinn var búinn og að erfiðari hluti hlaupsins væri í þann mund að hefjast með tilheyrandi hraðamissi. Ég var einfaldlega orðinn þreyttur. Þetta voru svolítil vonbrigði því að hafði reiknað með að þessi erfiðari hluti myndi ekki hefjast fyrr en eftir 30-32 km.

Ný áætlun
Nú var um tvo kosti að velja, annað hvort að hlusta á líkamanum, halda svipuðu álagi og áður og leyfa hraðanum að minnka, eða að reyna að halda hraðanum og taka afleiðingunum að því, hvort sem þær yrðu í formi yfirþyrmandi þreytu eða krampa, eða kannski bara ekki neinar eins og stundum gerist þó að maður haldi annað. Ég tók fyrri kostinn, hélt svipuðu álagi og sá hvernig mínussekúndurnar byrjuðu af safnast upp. Ég var hvort sem er ekki að keppa að neinum tilteknum lokatíma.

Millitíminn eftir 30 km var 2:19:34 klst sem þýddi að ég var orðinn u.þ.b. 1 mín á eftir áætlun. Ég geri yfirleitt ráð fyrir að ég geti klárað síðust 12,2 kílómetrana á klukkutíma, sem þýddi að lokatíminn yrði rétt undir 3:20 klst. En það var síður en svo í hendi enda þreytan orðin greinileg í skrokknum.

Einhvers staðar í grennd við 34 eða 35 km markið hitti ég Þorkel minn aftur. Hann var löngu búinn með kaffið sitt og búinn að skreppa niður í bæ að hvetja aðra hlaupara. Nú var hann mættur þarna aftur til að hvetja mig og taka myndir. Þetta hjálpaði mér heilmikið, ekki síst vegna þess að eftir fyrstu myndatökuna tók hann á rás á undan mér og var aftur mættur svo sem kílómetra síðar – og aftur kílómetra eftir það. Það væri gott að hafa fleira svona fólk í stuðningsliðinu sem hleypur á undan og hvetur mann svo á völdum stöðum.

Tekið að síga á seinni hlutann. Virðist samt þokkalega léttur tilsýndar. Þorkell tók myndina vestur á Seltjarnarnesi á 36. kílómetranum.

Enn hægðist á og Garminúrið sýndi oftar en ekki hærri tölu en 5 mín/km. Eftir 40 km var millitíminn 3:10:06 klst. Á virkilega góðum maraþondegi hefði ég átt að vera kominn í markið um það leyti. En mér fannst það ekki skipta miklu máli þennan dag. Það stóð aldrei til að koma leiður í mark í þessu hlaupi og við það skyldi staðið hver sem lokatíminn yrði. Ég var svo sem í ágætu standi, engir krampar eða neitt, bara almenn þreyta í skrokknum. Ég held að mér hafi tekist vel að láta líta svo út að ég væri í toppstandi á lokakaflanum og í markið kom ég á 3:21:16 klst, vel studdur af fjölskyldu og nágrönnum sem höfðu raðað sér meðfram Lækjargötunni.

Sjö hlauparar úr Hlaupahópnum Flandra úr Borgarnesi að loknu Reykjavíkurmaraþoni, þar af 5 búnir með heilt maraþon, þar af 3 íbúar í Þórðargötu. (Man ekki hver tók myndina).

Lokaorð
Maraþon er alltaf óvissuferð og í óvissuferðum veit maður ekki sjálfur hvernig ferðasagan muni enda. En ég var alla vega sáttur við þetta ferðalag og leið þokkalega þar sem ég ráfaði um marksvæðið og ræddi málin við alla sem ég hitti, eins og maður gerir ævinlega eftir svona hlaup. Það er hluti af upplifuninni. Ég gat líka fjarlægt tímatökuflöguna af skónum mínum hjálparlaust, sem ég tel vera merki um gott ástand að hlaupi loknu. Stundum er erfitt að beygja sig en það var bærilegt þennan dag.

Eftir drykklanga viðdvöl á marksvæðinu fann ég leiðina út fyrir girðinguna sem lokar svæðið af, en fyrst tók ég á móti Ragnari Bragasyni og hlaupafélögum mínum úr Borgarnesi þegar þeir komu í markið. Ragnar og Kiddó voru báðir að hlaupa sitt fyrsta maraþon og mér finnst alltaf gott að deila þeirri upplifun með fólki. Þeir voru auðvitað þreyttir, en þó ekki sýnilega verr á sig komnir en ég eftir fyrsta maraþonið mitt fyrir réttum 20 árum. Eftir því sem maraþonunum fjölgar kemur færra á óvart.

Tveir af aðalstyrktaraðilunum, miðbarnið Birgitta og eiginkonan Björk. Birgitta nýbúin að hlaupa síðasta sprett (12,2 km) fyrir Umhverfisstofnun í maraþonboðhlaupi. Yngsta barnið Jóhanna tók myndina.

Tveir af aðalstyrktaraðilunum, miðbarnið Birgitta og eiginkonan Björk. Gitta nýbúin að hlaupa síðasta sprett (12,2 km) fyrir Umhverfisstofnun í maraþonboðhlaupi. Yngsta barnið Jóhanna tók myndina.

Filed under: Hlaup | Tagged: maraþon, Reykjavíkurmaraþon | 2 Comments »

Maraþons notið í München

Posted on 18.10.2014 by stefangisla

Að hlaupi loknu. (Ljósm. Inga Dís Karlsd.).

Síðastliðinn sunnudag hljóp ég maraþon í München og náði næstbesta tímanum mínum frá upphafi. Markmiðið var reyndar að bæta þann tíma um eina sekúndu í það minnsta, en þegar upp var staðið vantaði 12 sekúndur upp á. En maraþonhlaup er ekki bara hlaup, heldur viðburður sem á sér margar hliðar. Þetta er ekki bara líkamlegt viðfangsefni, heldur ekki síður andlegt, já og reyndar líka félagslegt því að enda þótt maður hlaupi vissulega á eigin fótum en ekki annarra, þá er maður háður mörgum öðrum um framkvæmdina og ferlið allt. Þess vegna fjallar þessi pistill ekki bara um kílómetra, mínútur, meðalhraða og svita, heldur líka um svolítið brot af öllu hinu.

Hugmyndin
Núna er liðið um það bil ár síðan ég fékk þá flugu í höfuðið að skreppa til München til að hlaupa maraþon. Ég hef kynnst nokkrum svipuðum flugum um dagana. Sumar þeirra hafa lifað en flestar hafa horfið sporlaust þegar veruleikinn bankaði á dyrnar. Þessi umrædda fluga fæddist þegar ég heyrði af hópferð Bændaferða í Münchenmaraþonið í fyrra. Hvort tveggja var að ég hafði ekki farið í þess konar hópferð áður, og eins hitt að þarna var boðið upp á 10 km hlaup og hálfmaraþon, auk heila maraþonsins. Það fól í sér tækifæri til að gera þetta jafnframt að hópferð fyrir félaga í hlaupahópnum Flandra í Borgarnesi. Þegar þarna var komið sögu átti hópurinn sér aðeins eins árs sögu og fáir í hópnum höfðu látið sér detta í hug að hlaupa heilt maraþon á næstu mánuðum. Hugmyndin fékk góðar undirtektir og nokkrum dögum síðar voru nokkrir af harðsnúnustu hlaupurunum búnir að skrá sig í ferðina, enda ekki seinna vænna því að flugan hafði greinilega átt greiða leið að kollum margra annarra, bæði norðan heiða og sunnan.

Undirbúningurinn
Undirbúningur fyrir svona ferð er í raun og veru alveg tvískiptur. Annars vegar þurfti að ganga frá lausum endum varðandi ferðalagið sjálft, þ.m.t. flugi og gistingu. Þetta var auðveldi hlutinn, því að Bændaferðir sáu um allt sem að þessu sneri. Þar var allt á hreinu frá upphafi, og ef einhver vandamál komu upp voru þau leyst jafnharðan með glöðu geði. Það var greinilegt á öllu að hjá Bændaferðum vinnur fólk sem finnst gaman í vinnunni og skortir aldrei vilja til að aðstoða þá sem til þeirra leita. Hins vegar þurfti að æfa sig eitthvað fyrir hlaupið.

Maður æfir svo sem ekki í heilt ár fyrir maraþonhlaup, eða það geri ég í það minnsta ekki. Engu að síður finnst mér skynsamlegt að sjá ár fram í tímann á hlaupabrautinni, er svo má að orði komast. Þarna var sem sagt búið að taka ákvörðun um að maraþonið í München yrði aðalhlaupaverkefni ársins 2014, sem þýddi að önnur verkefni hlutu að taka mið af því eftir því sem nauðsyn krafði. Í mínu tilviki þýddi þetta að ég lagði frekar litla áherslu á löng hlaup yfir vetrarmánuðina og reyndi þess í stað að byggja upp vöðvastyrk og hraða. Aðgerðir í þá veru hefðu svo sem getað verið markvissari, en allt ræðst þetta jú að hluta til af öðrum aðstæðum, þ.m.t. heimafyrir og í vinnunni. Eina nýjungin sem ég bætti við fyrri æfingar voru 10 hnébeygjur með 12 kg ketilbjöllu inni á baðherbergi á hverjum einasta morgni, allt frá því að Þorkell sonur minn gaf mér umrædda bjöllu á jólunum 2013. Svo hljóp ég bara þessa venjulega 40-50 km á viku, ýmist með félögum mínum í Flandra eða einn míns liðs, svona rétt til viðhalds. Þetta virtist virka ágætlega. Alla vega kom ég vel undan vetri, sem endurspeglaðist í persónulegum metum (hér eftir nefnd „PB“) í 5 km og hálfu maraþoni seint í apríl. Í maí féll svo persónulega metið í 10 km (41:00 mín) sem hafði staðið sem fastast í 18 ár. Ég hlaut sem sagt að vera á réttri leið, alla vega að einhverju leyti.

Fyrirfram hafði ég gert ráð fyrir því að hlaupa þrjú maraþon á þessu ári eins og í fyrra. Það finnst mér ekkert tiltökumál, enda reyni ég yfirleitt að vera í nógu góðu standi til að geta skellt mér í svoleiðis hlaup með tveggja eða þriggja vikna fyrirvara. Ætlunin var sem sagt að taka Mývatnsmaraþonið í byrjun júní, Reykjavíkurmaraþonið í ágúst og svo München í október. Eftir hálfa vormaraþonið í lok apríl, þar sem ég náði sem sagt mínum besta tíma frá upphafi (1:29:25 klst.), hitti ég jafnaldra minn Sigurð P., sem státar af meiri reynslu á þessu sviði en flestir aðrir, enda handhafi Íslandsmetsins í maraþoni í áratugi. Honum leist miðlungi vel á hugmyndina um að hlaupa maraþon bæði í ágúst og október. Ef ég liti á októberhlaupið sem aðalhlaup ársins væri skynsamlegra að taka hálft maraþon á góðum tíma í Reykjavíkurmaraþoninu. Ef ég gæti klárað það dæmi undir 1:28 klst. yrði ég í miklu betri málum fyrir München en ef ég myndi hlaupa heilt maraþon með tilheyrandi bakslagi í æfingum dagana eða vikurnar þar á eftir. Ég setti þessa ábendingu bak við eyrað og sannfærðist smám saman um að þetta væri rétta leiðin. Ég vissi vel að ég gæti hlaupið tvö maraþon með nokkurra vikna millibili, enda hef ég gert svoleiðis áður. En maraþon og gott maraþon er sitt hvað.

Sumarið leið með rysjóttu tíðarfari en mörgum og fjölbreyttum hlaupum og hlaupaæfingum. Mývatnsmaraþonið var reyndar eitt af mínum lakari hlaupum, en þar setti óvenjuhátt hitastig sjálfsagt strik í reikninginn. En ég var fyrstur allra í mark, sem var auðvitað mjög skemmtilegt. Annar sigur bættist í safnið í löngu Vesturgötunni í júlí, en þar var keppendahópurinn reyndar í fámennara lagi. Þessu til viðbótar hljóp ég nokkur götuhlaup og náði að bæta 10 km tímann minn enn frekar, eða niður í 40:09 mín. Þá eru ótalin 6 fjallvegahlaup, Þrístrendingur, Hamingjuhlaup um Vatnadal og sitthvað fleira skemmtilegt. Ég setti mér svo það markmið fyrir Reykjavíkurmaraþonið að hlaupa hálft maraþon á 1:27:55 klst., og þó að þar vantaði 18 sek. uppá þegar á hólminn var komið var ég sýnilega kominn í betra hlaupaform en nokkru sinni fyrr, ef frá eru talin nokkur unggæðingsleg millivegalengdahlaup á árunum upp úr 1970.

Eftir Reykjavíkurmaraþonið voru 7 vikur til stefnu fram að hlaupinu í München. Allar mælingar bentu til að ég ætti vel að geta náð markmiðinu mínu þar, þ.e.a.s. að ljúka hlaupinu á skemmri tíma en ég hafði best gert áður. Umrætt PB var 3:08:19 klst. frá því í Reykjavíkurmaraþoninu í fyrra. Það eina sem ég taldi vanta voru nokkrar langar hlaupaæfingar. Hraðinn var sem sagt nógur en spurning hversu lengi ég gæti haldið honum.

Æfingar haustsins gengu svo sem ágætlega, en vinna og aðrar ástæður gerðu það að verkum að eilítið minna varð úr en stefnt var að. Ég hafði þó ekki yfir neinu að kvarta, því að yfirleitt gekk allt upp sem ég reyndi og líkamleg heilsa var eins og best gerist, engin meiðsli höfðu gert vart við sig í rúm tvö ár og í raun lék allt í lyndi. Ég náði bara ekki alveg að skapa rými fyrir þessar löngu æfingar sem ég taldi vanta í safnið. Meðalvikan átta síðustu vikurnar varð þannig ekki nema 64 km, sem þykir sjálfsagt heldur naumt í þessu samhengi.

Ferðalagið til München

Nýja ráðhúsið við Maríutorgið í München.

Hið eiginlega ferðalag til München hófst í Borgarnesi að kvöldi miðvikudagsins 8. október 2014. Það kvöld ókum við hjónin suður á Ásbrú við Keflavíkurflugvöll, þar sem við gistum í góðu yfirlæti nóttina fyrir brottför á Start Hosteli hjá heiðurshjúunum Ragnheiði og Binna. Þau voru að vísu fjarverandi þessa nótt, en það fór engu að síður ágætlega um okkur. Í bítið morguninn eftir var svo lagt af stað í loftið, burt frá kulda og gosmóðu, áleiðis í sól og yl suður í Bæjaralandi. Og auðvitað sá Sævar Skaptason, fararstjóri og framkvæmdastjóri Bændaferða, um að ekkert færi úrskeiðis, allt frá þeirri stundu er við komum í flugstöðina og til ferðaloka tæpri viku síðar.

Flugferðin til München gekk að flestu leyti eins og í sögu og ástæðulaust að fjölyrða meira um hana. Bæjaraland tók á móti okkur með sólskini og 20 stiga hita. Þá tilfinningu var gott að upplifa eftir heldur snautlegt sumar suðvestanlands, a.m.k. í sólskinsstundum talið. Og fyrr en varði var hópurinn allur kominn heilu og höldnu inn á hótel Ibis við lengstu götuna í München, (Dachauer Strasse, 11,2 km. (Ath.: Þetta eru náttúrulega gagnslausar upplýsingar, enda er þeim eingöngu ætlað að krydda frásögnina)). Og þetta var enginn smáhópur. Eitthvað um 50 manns höfðu þegið boð Bændaferða um að skipuleggja þessa maraþonferð og þar af voru hvorki meira né minna en 7 á vegum hlaupahópsins Flandra.

Dagarnir fram að hlaupi
Við komum til München síðdegis á fimmtudegi og hlaupið var ekki fyrr en á sunnudag. Því gafst góður tími til að hrista úr sér flugþreytuna og hverja þá þreytu aðra sem ef til vill hafði fylgt með í farangrinum að heiman. Tíminn var notaður til að skoða sig um í miðborginni, en þangað var um stundarfjórðungsgangur frá hótelinu. Við hjónin röltum um með félögum okkar úr Borgarnesi, horfðum á klukknaspilið framan á turninum á „nýja ráðhúsinu“, leituðum uppi nokkrar skóbúðir, litum inn í gamlar kirkjur og gerðum þokkalega við okkur í mat og drykk. Föstudagurinn hófst með mjúku morgunskokki í blíðunni og svo var tekinn sporvagn á maraþonsýninguna í einni af byggingunum frá Ólympíuleikunum 1972. Þar voru hlaupanúmerin afhent og gengið frá öllum lausum endum fyrir hlaupið, ef einhverjir voru, auk þess sem fjölmörg fyrirtæki kynntu vöru sína og þjónustu og skiptu á varningi og fáeinum evrum við þá sem áhuga höfðu. Á laugardeginum hélt Sævar fararstjóri fund með öllum hópnum og gaf nokkur góð ráð sem ég veit að nýttust mörgum, þar á meðal ráðið um að eyða ekki alltof mikilli orku á fyrstu metrum hlaupsins í að troðast fram fyrir aðra sem höfðu af einhverjum ástæðum staðsett sig helst til framarlega miðað við getu.

Beðið eftir grænu ljósi í mjúku morgunskokki í München.

Beðið eftir grænu ljósi á mjúku morgunskokki í München.

Allt tilbúið kvöldið fyrir hlaup.

Að morgni hlaupadags
Sunnudagurinn 12. október rann upp bjartur og fagur. Að vísu er þessi staðhæfing ekki alveg sönn ef fyllstu nákvæmni er gætt, því að snemma um morguninn lá svolítil þoka yfir München og hitastigið var ekki nema rétt um 10°C. Þeir sem voru skráðir í heilt maraþon söfnuðust saman í anddyri hótelsins um 8-leytið, og á slaginu 8:07 var lagt af stað með sporvagninum áleiðis á Ólympíuleikvanginn þar sem hlaupið átti að hefjast kl. 10:00 og ljúka tiltölulega skömmu síðar. Við Gunnar Viðar héldum uppi merki Flandra og Borgarfjarðar í þessum hópi. Þrjú hinna stefndu á hálfa maraþonið sem átti að hefjast 4 klst. síðar og lífsförunautarnir Björk og Kristín hugðust taka sporvagn að endamarkinu í tæka tíð til að taka á móti okkur. Þetta síðastnefnda er reyndar ekki auðvelt verk í hlaupum eins og þessum þar sem maður er ókunnugur marksvæðinu og þar sem erfitt getur reynst að finna hvert annað í mannmergðinni.

Við vorum komin á leikvanginn upp úr kl. 8:30. Mér finnst afar þægilegt að vera mættur svona tímanlega. Þegar maður er á annað borð kominn á staðinn er erfitt að finna sér nokkuð til að hafa áhyggjur af. Og tíminn leið líka hratt við spjall og vangaveltur um áform dagsins. Sólin var farin að gægjast fram og hitastigið hækkaði jafnt og þétt. Kannski var hægt að búa sér til svolitlar áhyggjur af því að hitinn yrði til trafala þegar á liði hlaupið, en áhyggjur eru reyndar síst til þess fallnar að bæta árangur og upplifun í lífinu.

Um hálftíma fyrir hlaup lögðum við af stað gangandi að rásmarkinu sem var á að giska 2 km sunnan við Ólympíuleikvanginn. Þeir sem vildu voru þá búnir að skila af sér yfirhöfnum og öðrum varningi í þar til gerðum pokum í geymslu undir stúku vallarins. Ég ákvað að skilja símann minn eftir í slíkum poka til að auðveldara yrði að ná sambandi við Björk og Kristínu að hlaupi loknu.

Við rásmarkið stilltu hlauparar sér upp í þremur aðskildum hólfum eftir líklegum lokatíma. Við Gunnar fylgdumst að fram í fremsta hólfið, sem ætlað var þeim sem töldu sig geta lokið hlaupinu á skemmri tíma en 3:30 klst. Aftarlega í því hólfi skildu leiðir og ég slóst í för með Gísla Einari Árnasyni fram eftir hólfinu þar sem við stilltum okkur upp á að giska 20 metrum aftan við ráslínuna. Áform beggja voru svipuð, þ.e. að hlaupa af stað á 4:20 mín/km og sjá svo til hvað yrði í framhaldinu.

Fyrstu 5 kílómetrarnir
Hlaupið var ræst með látum stundvíslega kl. 10:00. Ég fylgdi straumnum til að byrja með og Gísli var skrefi á undan til að byrja með. Fljótlega greiddist úr hópnum og þar með var hlaupið hafið fyrir alvöru. Gísli seig fram úr og hvarf mér smám saman sjónum en ég hafði það samt á tilfinningunni að upphafið væri nokkurn veginn eins og ég hafði ætlað. Reyndar var erfitt að átta sig á hraðanum því að Garminúrið sló úr og í, ef svo má að orði komast, sýndi stundum 3:30 mín/km og stundum 4:50. Ég vissi að hvorugt var rétt, enda var Sævar búinn að vara okkur við því að gervihnattasambandið gæti verið óstöðugt inni í borginni, inni á milli húsa og inni á milli trjáa.

Ég sá fá kunnugleg andlit á fyrstu kílómetrunum, enda varla við því að búast. Þarna voru jú 6 eða 7 þúsund manns að hlaupa og flestir Íslendingarnir höfðu hógværari markmið en ég í mínútum talið. Auk Gísla vissi ég af Óskari Jakobssyni einhvers staðar á undan mér og svo hitti ég Geir Jóhannsson rétt sem snöggvast stuttu eftir að hlaupið hófst.

Snúið á punktinum á Ludvigstraße eftir 4 km. (Ljósm. Marathon Photos).

Fyrstu 5 kílómetrarnir áttu að taka 21:40 mín. ef ég héldi mig við 4:20 mín/km. Þegar þangað var komið sýndi klukkan 21:46 mín sem var algjörlega innan skekkjumarka og reyndar hraðasti 5 km kaflinn minn í maraþonhlaupi til þessa. Mér fannst samt einhvern veginn að ég hefði átt að vera enn fljótari miðað við það hvernig ég skynjaði álagið í líkamanum. En maður dregur engar ályktanir á þessum stað í maraþonhlaupi. Úrslitin ráðast löngu síðar. Kannski var hraðinn jafnvel óþarflega mikill.

5-10 km
Eins og ég hef lýst einhvern tímann áður, skipti ég maraþonhlaupum yfirleitt upp í 5 km kafla. Slík skipting léttir álagi af huganum og gefur líka færi á ýmsum skemmtilegum útreikningum til að glíma við á leiðinni. Ég sá fljótt að þessi 5 km kafli sóttist mér heldur betur en sá fyrsti. Ég ákvað reyndar að taka ekkert mark á kílómetratalningunni í hlaupaúrinu, því að stopult gsm-samband getur spillt mælingunni. En klukkan heldur sínu striki og eins var hver kílómetri greinilega merktur með skiltum við hlaupaleiðina. Ég gerði mér það til dundurs að reikna út eftir hvern kílómetra hversu langt ég væri frá markmiðinu um 4:20 mín/km. Sekúndurnar sex sem upp á vantaði eftir 5 km voru fljótar að skila sér til baka og fyrr en varði var ég kominn nokkrar sekúndur í plús. Það var svo sem hvorki skynsamlegt né nauðsynlegt, enda samsvara 4:20 mín/km lokatíma upp á 3:03 klst. eða þar um bil. Slíkan tíma lét ég mig ekki dreyma um, enda var markmiðið að hlaupa á 3:08:18 klst. eins og fyrr segir. Reyndar taldi ég mig geta hlaupið á 3:06:30 á góðum degi, en þá þarf maður að afgreiða hvern km á 4:25 mín. að meðaltali. Geymdi þá tölu á bak við eyrað.

Hlaupaleiðin í München er tiltölulega flöt og víðast hvar slétt malbik undir fótum. Léttari brautir eru til, en þetta var samt með því betra. Og veðrið lék við okkur enn sem komið var. Sólin var reyndar farin að skína býsna ákveðið, en lengst af gat maður hlaupið í skuggum trjáa eða húsa og fann þá ekki mikið fyrir hitanum.

Hver kílómetrinn af öðrum leið hjá á 4:20 mín eða tæplega það. Reyndar fannst mér óvenju stutt á milli kílómetramerkinga, sem þýddi náttúrulega bara að mér leið vel og að hraðinn var þokkalegur. Eftir um 7,5 km kom ég að drykkjarstöð þar sem ætlunin var að sporðrenna fyrsta orkugelinu. Slíka fæðu gleypi ég jafnan í mig í maraþonhlaupum á 5-7 km fresti og drekk svo sem 150 ml. af vatni með. Á þessari stöð ætlaði ég líka að taka inn eitt steinefnahylki, en það reyndi ég fyrst í Vesturgötunni í sumar með góðum árangri. Steinefnin eiga að draga úr líkum á krömpum á síðustu kílómetrunum, en ég hef nokkuð oft lent í þess háttar hremmingum. Nú vildi hins vegar ekki betur til en svo að ég missti tvö hylki í götuna og varð því að breyta steinefnaáætluninni dálítið til að láta lagerinn duga alla leið. Hvort þetta óhapp hafði áhrif á lokaniðurstöðuna skal ósagt látið. Held samt varla.

Eftir 10 km sýndi klukkan 43:05 mín. Að baki var langhraðasti 10 km kaflinn minn í maraþonhlaupi frá upphafi og reyndar líka hröðustu 5 km (21:19 mín). Meðaltíminn á hvern km hafði verið um 4:18 mín. þegar þarna var komið sögu og ég kominn 15 sek. í plús miðað við 4:20 áætlunina. Þessi hraði var rétt yfir skynsemismörkum, þannig að ég ákvað að reyna heldur að halda aftur af mér á næsta kafla.

10-15 km
Líðanin var áfram góð á næsta 5 km kafla og sekúnduinnistæðan breyttist frekar lítið. Fátt minnisvert bar til tíðinda, nema hvað þarna lá leiðinn í gegnum Enska garðinn og þegar ég kom að 15 km markinu sýndi klukkan 1:04:57 klst. Síðustu 5 km hafði ég lagt að baki á 21:52 og enn átti ég 3 sek. til góða miðað við 4:20 áætlunina.

15-20 km
Þetta gekk eiginlega allt eins og í sögu, en ég vissi svo sem alveg að seinni hlutinn yrði erfiðari, bæði vegna þess að seinni hlutinn er alltaf erfiðari og vegna þess að ég taldi mig vanta fleiri langar æfingar, eins og áður var getið. Á þessum kafla átti ég von að sjá Evu Skarpaas og manninn hennar hann Þórólf á hliðarlínunni. Eva var að fara að hlaupa hálft maraþon og hafði sagst myndi verða einhvers staðar ekki alllangt frá rásmarki þess hlaups, nánar tiltekið nálægt 17 km markinu í maraþonhlaupinu. Þarna var ég kannski aðeins farinn að þreytast og þá er gott að eiga eitthvert tilhlökkunarefni í pokahorninu. Það þarf heldur ekki neina stórviðburði til að lífga upp á tilveruna á hlaupum. Þetta gekk eftir. Allt í einu kom ég auga á Evu með myndavélina á lofti og handfylli af brosi og hvatningarorðum. Nokkru seinna hljóp ég fram hjá Þórólfi og sagan endurtók sig. Næstu skref voru hálfu léttari fyrir bragðið.

17 km búnir og Eva mætt með myndavélina. (Ljósm. Eva Skarpaas).

Þegar hér var komið sögu var fyrrnefndur sekúnduforði á þrotum og mínussekúndur farnar að safnast upp hægt og bítandi. Það skipti mig þó engu máli enda mátti ég tapa 5 sekúndum á hverjum kílómetra hlaupsins miðað við 4:20 áætlunina, án þess að meðaltíminn á km færi niður fyrir 4:25 mín. Enn væri þá draumurinn um 3:06:30 innan seilingar og bæting vissulega í kortunum þótt þetta gengi ekki eftir.

Eftir 20 km var millitíminn 1:27:17 klst., síðustu 5 km á 22:20 mín. og síðustu 10 km á 44:12 mín. Þar með var ég allt í einu kominn 37 sek. í mínus miðað við margumræddar 4:20 mín, en svo sem enn í góðum málum miðað við 4:25.

20-25 km
Hálfmaraþonmarkið er alltaf tilhlökkunarefni í maraþonhlaupum, því að þar gefst nýtt tækifæri til uppbyggjandi útreikninga. Í þessu tilviki gat ég líka hlakkað til að sjá eitthvað af hálfmaraþonhlaupurunum, sem voru sjálfsagt mættir á svæðið þótt enn væru meira en 2 klst. í að hlaupið þeirra yrði ræst. Ég kom reyndar ekki auga á marga sem ég kannaðist við, en Gunnar Atli var þó alla vega þarna á kantinum að hvetja samferðamennina. Hálfmaraþontíminn var 1:32:21 klst., sem var meira en 2 mín. betri tími en ég hafði áður náð í maraþonhlaupi. Samkvæmt því mátti halda að auðvelt yrði að bæta PB-ið, en ég bæði vissi og fann að það væri alveg á mörkunum. Reynslan sagði mér að seinni helmingurinn gæti sem best tekið um 3 mín. lengri tími en sá fyrri. Þar með væri lokatíminn kominn í 3:08 klst., sem þýddi að ekkert mátti út af bera til að markmiðið næðist. Í Reykjavíkurmaraþoninu í fyrra var ég reyndar talsvert fljótari með seinni helminginn en þann fyrri, hljóp á „negatívu splitti“ sem sagt, en svoleiðis gerist bara á hátíðis- og tyllidögum. Nú voru líkurnar á slíku nær engar að teknu tilliti til æfinga undanfarinna mánuða og þess hvernig hlaupið hafði þróast.

Áfram hélt ég að tapa sekúndum, enda þreytan aðeins farin að segja til sín. Mér fannst líka óþarflega heitt þar sem sólin náði að skína óhindrað. Held samt að hitastigið hafi ekki verið komið nema í 16°C þegar þarna var komið sögu. Millitíminn eftir 25 km var 1:49:37 klst., sem var eftir á að hyggja næstum 3 mín. betri tími en í Reykjavíkurmaraþoninu í fyrra. En ég mundi það ekki svo glöggt þarna á götunni í München. Hitt vissi ég að ég var kominn 1:17 mín í mínus miðað við 4:20 og hraðinn fór minnkandi ef eitthvað var. Auðvitað hefði ég getað bætt eitthvað í til skamms tíma, en í maraþonhlaupi er slíkt varla í boði fyrr en þá í blálokin. Best er að halda svipuðu álagi í gegnum allt hlaupið og það taldi ég mig einmitt hafa gert.

25-30 km
Mér finnst 30 km markið einkar mikilvægur áfangi í maraþonhlaupi. Sumir segja að þar byrji hlaupið fyrir alvöru og ég get svo sem alveg tekið undir það. En hvað sem því líður þykist ég yfirleitt viss um að geta klárað það sem eftir er af hlaupinu á 1 klst. hvernig sem allt velkist, jafnvel þótt einhverjir krampar geri vart við sig. En maður á svo sem ekkert víst í þessum efnum. Alla vega var millitíminn þarna 2:12:10 klst., sem ég vissi að var um 2 mín. betra en í fyrra. Meðalhraðinn frá upphafi samsvaraði 4:24 mín/km og síðustu 5 km höfðu verið á 22:33 mín (4:31 mín/km). Lokatíminn í hlaupinu gat varla orðið verri en 3:12 klst., sem var náttúrulega vel ásættanlegt og PB-ið var svo sem enn raunhæfur möguleiki.

30-35 km
Rétt eftir 30 km markið hljóp ég inn í gamla miðbæinn þar sem við höfðum verið á röltinu dagana á undan. Það var gaman, sérstaklega að koma inn á Maríutorgið þar sem nýja ráðhúsið með klukkuspilinu blasti við. Þarna var líka fullt af fólki meðfram brautinni að hvetja hlauparana.

Ég fann að nú var farið að hægjast svolítið á mér en ég lét það ekki angra mig neitt sérstaklega. Einbeitti mér þess í stað að því að halda sem jöfnustu álagi. Eftir u.þ.b. 32,5 km lá leiðin inn á háskólasvæðið þar sem tekin var 4 km slaufa, að hluta til fram og til baka eftir sömu götunni. Þetta var bæði dálítið leiðinlegt og dálítið skemmtilegt, kannski aðallega skemmtilegt því að þarna mætti maður fyrst þeim sem voru talsvert fljótari í förum en maður sjálfur og síðan þeim sem voru ívíð seinni. Í þeim hópi var Gunnar Viðar. Hann leit vel út en ég gat ekki reiknað út hversu langt hann var kominn í hlaupinu. Í þessari slaufu hljóp ég líka fram úr Gísla, líklega á 34. kílómetranum. Honum hafði gengið ágætlega framan af hlaupinu en þarna sagðist hann vera „alveg búinn á því“. Seinni parturinn í maraþoni leikur marga grátt. Sjálfur var ég orðinn býsna þreyttur og farinn að hlakka mikið til að ljúka hlaupinu. En mér leið nú samt bara ágætlega.

Ég held að þessi mynd sé tekin á háskólasvæðinu. Maðurinn í græna bolnum var lengi rétt á undan mér. Ég á einmitt líka svona bol. Hann er úr Parísarmaraþoninu í fyrra. (Ljósm. Marathon Photos).

Eftir 35 km sýndi klukkan 2:34:59 mín. Ég mundi ekki 35 km tímann frá „methlaupinu“ mínu í fyrra, en eftir á að hyggja var ég enn 2 mín á undan þeirri áætlun. Síðustu 5 km höfðu verið á 22:49 mín (4:34 mín/km). Vissulega var farið að hægjast á mér, en þetta var alls ekkert hrun og möguleikinn á bætingu enn til staðar. Ég hugsaði með mér að ég gæti hreinlega ekki þurft meira en 36 mín. til að klára hlaupið. Þá yrði lokatíminn 3:11. Ákvað að það væri versta mögulega niðurstaða og að líklega yrði ég alla vega undir 3:10.

35-37 km
Ég hef svolítið dálæti á 37 km markinu í maraþonhlaupi, af því að þá eru bara 5 km eftir. Millitíminn þarna var 2:44:18 klst., sem mig minnti að væri alla vega um mínútu betri tími en í fyrra. Það var rétt munað, ég var enn með 1:14 mín í plús miðað við „methlaupið“. Það gat varla verið mikið mál að ljúka þessum 5,2 km sem eftir voru á 26 mín. Ég myndi þá enda á rúmlega 3:10 hvernig sem allt slægist. Það var bara fínt.

37-40 km
Kílómetramerkin liðu enn furðu fljótt hjá. Ég tók ekki mikið eftir umhverfinu, en sums staðar var fólk meðfram brautinni og jafnvel ein og ein trommusveit. Mig minnti að tíminn minn eftir 40 km í fyrra hefði verið rúmlega 2:58 klst. Núna reyndist hann vera 2:58:21 klst. Síðust 5 km höfðu liðið á 23:22 mín (4:40 mín/km) og síðustu 10 á 46:11. Ég dró þá ályktun að til þess að bæta mig þyrfti ég að hlaupa síðasta spölinn a.m.k. jafnhratt og í fyrra. Taldi það ólíklegt eða næstum ómögulegt, því að þá var einhver óskiljanlegur léttleiki með í för sem ég fann ekki núna. Eftirá sá ég reyndar að þarna var ég enn með 34 sek. í plús. Þá tölu hefði verið gott að hafa í kollinum síðasta spölinn. Málið snýst nefnilega býsna mikið um að telja hausnum trú um að það sé vel þess virði að erfiða svolítið í stað þess að slaka á og sætta sig við orðinn hlut.

40-42,2 km
Það er ótrúlega gaman að eiga bara stuttan spöl eftir, en þessi stutti spölur getur oft reynst lengri en maður ætlar. Rétt eftir 40 km markið fékk ég smávegis krampa aftan í vinstra lærið, eitthvað sem ég hafði hreinlega ekki búist við. Þetta sló mig dálítið út af laginu, bæði andlega og líkamlega. Alla vega neyddist ég til að labba nokkur skref og eftir að krampar hafa gert vart við sig getur maður varla leyft sér miklar rósir. Hraðabreytingar eru til dæmis varasamar. Þarna fannst mér möguleikinn á bætingu gufa upp, en ég var samt bara nokkuð sáttur. Hvernig sem allt veltist myndi þetta verða næstbesta maraþonið mitt frá upphafi og lokatíminn varla langt frá 3:09 klst. Það er bara vanþakklæti að vera óánægður með það.

Ég á Excel-skjal í fórum mínum þar sem ég held m.a. utan um tímana á síðustu 2,2 kílómetrunum í öllum mínum maraþonhlaupum. Ég veit að bestu tímarnir liggja nálægt 10 mínútum, en smáatriðin mundi ég ekki þarna á götunni í München. Hvað sem því leið ákvað ég að njóta síðustu stundarinnar til hins ýtrasta. Framundan voru undirgöngin inn á Ólympíuleikvanginn og tilhlökkunin að hlaupa þar inn hafði glatt hugann allan daginn.

Hlaupið inn á Ólympíuleikvanginn í einlægri gleði og diskóljósum., (Ljósm. Marathon Photos).

Og allt í einu var stundin runnin upp. Völlurinn opnaðist í allri sinni dýrð með háværri tónlist og fagnaðarópum. Síðustu 300 metrarnir liðu eins og í draumi og ég átti nóga orku eftir í góðan endasprett. Hræðslan við að krampinn tæki sig upp var gleymd og tilfinningin í fótunum bara eins og á góðri sprettæfingu hjá Flandra á mánudegi, enda var ég ekki nema rétt um eina mínútu að skeiða síðustu 300 metrana. Veifaði auðvitað svolítið til áhorfenda og svona, enda þess fullviss að þeir væru allir að fagna mér. Vissi að Björk sæti þarna einhvers staðar uppi í stúkunni, en mannfjöldinn og hávaðinn var miklu meiri en svo að ég kæmi auga á hana eða heyrði hvatningarhrópin. En það var svo sem aukaatriði. Aðalatriðið var að vita af henni þarna.

Kominn inn á völlinn. Um 250 m eftir í mark. Gaman hjá mér. (Ljósm. Marathon Photos).

Horft yfir Ólympíuleikvanginn þar sem hlauparar hvíldu sig á (gervi)grasinu. Eitt skref eftir inn á beinu rauðu brautina. (Ljósm. Björk Jóhannsd.).

Síðustu metrarnir! (Ljósm. Marathon Photos).

Þegar ég kom inn á beinu brautina sá ég á markklukkunni að bæting var ekki lengur í spilunum. En þetta var samt ótrúlega gaman, algjör sigurstund barasta. Kom í markið á 3:08:30 mín, þ.e. ekki nema 11 sek frá besta tímanum mínum. Síðustu 2,2 kílómetrarnir höfðu sem sagt verið 45 sek. hægari en í fyrra, en hverjum var ekki sama. Hlaupið var búið og mér leið vel, bæði í sál og líkama.

Á Ólympíuleikvanginum
Inni á Ólympíuleikvanginum var allt fullt af hlaupurum sem ráfuðum um gervigrasið, misvel á sig komnir, að ógleymdu öllu starfsliðinu sem var boðið og búið að rétta manni hjálparhönd. Veitingaborðin biðu í röðum með vatni, léttöli, saltkringlum, ávöxtum og kökum og veðrið var eins og á besta sumardegi heima á Íslandi. Fljótlega rakst ég á Óskar Jakobsson, sem var nýkominn í mark, fyrstur Íslendinga. Hann hafði lent í erfiðleikum í síðari hluta hlaupsins rétt eins og Gísli sem kom til okkar nokkrum mínútum síðar. Líklega var hitastigið orðið aðeins of hátt fyrir Íslendingana, enda stóð mælirinn í 18-20 gráðum.

Við Óskar og Gísli komum okkur vel fyrir á gervigrasinu og smátt og smátt tíndust fleiri Íslendingar inn á blettinn sem við höfðum helgað okkur. Fæstir höfðu náð markmiðum sínum í hitanum, en á því voru þó einstaka undantekningar. Gunnar Viðar skilaði sér áður en langt um leið. Hann bætti sig um 12 mínútur og kláraði hlaupið á 3:35:33 klst. Hafði reyndar stefnt á enn meiri bætingu, en árangurinn var samt framúrskarandi miðað við aðstæður allar.

Ég vissi það ekki þá en ég veit það núna að ég endaði í 381. sæti af 4.950 körlum sem tóku þátt í hlaupinu, en í 407. sæti af 6.227 ef konurnar eru taldar með. Í flokki 55-59 ára karla var ég í 9. sæti af 324.

Endurfundir! (Ljósm. Kristín Ólafsd.).

Eftir hlaupið
Eftir að hafa notið samvistanna við hina Íslendingana á vellinum, góða veðursins og veitinganna, röltum við Gunnar af stað yfir brúna neðan af gervigrasinu út fyrir áhorfendapallana. Næsta verkefni var að finna fatapokann minn og símann sem þar var geymdur. Það gekk vel og skömmu síðar vorum við búnir að hafa upp á Björk og Kristínu sem biðu okkar á grasbala þarna rétt fyrir utan. Þar urðu fagnaðarfundir, enda ekkert sjálfsagt að maður njóti þeirra forréttinda að manns nánustu geti fylgt manni í hlaup og stutt mann á alla lund. Og þá var ekkert annað eftir en að rölta út á sporvagnastöðina og koma sér niður á hótel í sturtu og almenna slökun.

Ferðalok
Münchenferðinni lauk ekki í markinu á Ólympíuleikvanginum. Um kvöldið safnaðist hópurinn sem var þarna á vegum Bændaferða saman á veitingastað eigi alllangt frá hótelinu til að fagna góðum árangri og snæða góðan mat. Mánudagurinn var svo notaður í borgarrölt og slökun og á þriðjudagsmorgni var haldið heim á leið. Að baki var einstaklega vel heppnuð ferð. Auðvitað voru hlaupararnir eitthvað missáttir við eigin árangur eins og gengur, en allir voru þó örugglega sáttir við framkvæmdina, bæði á hlaupinu sjálfu sem var í afar styrkum höndum Þjóðverjanna og ekki síður á ferðalaginu í heild. Þar fá Bændaferðir og Sævar fararstjóri hæstu einkunn sem völ er á. Það er talsvert auðveldara að fara í svona ferð og þurfa ekki að hugsa um neitt annað en að hlaupa, heldur en að þurfa líka að vasast í að leysa öll þau mál sem upp kunna að koma og fást við öll þau óvæntu atvik sem geta angrað mann á ferðalögum um ókunnar slóðir. Sævar létti þessu öllu af okkur hinum í þessu ferðalagi.

Ketilbjalla og þolinmæði
Ég náði ekki takmarkinu mínu í þessu hlaupi, en 12 sekúndna frávik er minna en svo að það spilli gleðinni. Auðvitað getur maður alltaf valið hvort glasið sé hálffullt eða hálftómt. Mitt glas var augljóslega hálffullt, eða kannski meira. Þessar 12 sekúndur voru alla vega ekki nema 0,1% af heildartímanum í maraþoninu. Þetta gekk með öðrum orðum eins og í sögu. Og þá er eðlilegt að spurt sé hver hafi verið lykillinn að velgengninni. Vissulega vantaði mig nokkrar langar æfingar í undirbúninginn, en á móti komu ketilbjölluæfingarnar sem eflaust skiluðu sínu þrátt fyrir allan sinn einfaldleika. Og ætli þolinmæðin eigi ekki líka sinn stóra þátt í þessu. Mér liggur nefnilega ekkert á. Fyrst ég bætti mig ekki í þessu hlaupi, þá geri ég það bara seinna. Ég hef nógan tíma. Í langhlaupum er hvergi hægt að stytta sér leið, hvorki á brautinni sjálfri né í undirbúningsferlinu. Óþolinmæði kallar á meiðsli og þá frestast gamanið enn um sinn. Meira er ekki alltaf betra.

Filed under: Ævisagan, Hlaup | Tagged: Bændaferðir, maraþon, München, Münchenmaraþon | 1 Comment »

Að loknu Parísarmaraþoni

Posted on 11.4.2013 by stefangisla

Síðasta sunnudag hljóp ég maraþon í París. Það var mikil upplifun og lærdómur, því að alltaf lærir maður eitthvað nýtt í hverju hlaupi, ekki bara um hlaup heldur líka um aðra þætti tilverunnar. Þetta var 11. maraþonið mitt og að mörgu leyti það besta, alla vega hvað mælanlegan árangur varðar. Í þessum pistli verður sagt frá þessu hlaupi í mörgum orðum.

Dagarnir fyrir hlaup
Um það bil 10 dögum fyrir Parísarmaraþonið, nánar tiltekið á skírdag, helltist í mig einhver versta hálsbólga síðustu ára með tilheyrandi slappleika í heila viku. Þar með lauk afar vel heppnuðu æfingatímabili sem hafði staðið frá því fyrir jól. Ég hafði svo sem engar stórar áhyggjur af þessum veikindum, enda vissi ég vel að ég þau myndu ekki koma í veg fyrir að ég gæti hlaupið í París. Hins vegar var hugsanlegt að árangurinn yrði eitthvað lakari en ella, því að svona uppákomur geta auðvitað dregið eitthvað úr styrk og úthaldi. Svo er heldur ekki mælt með 10 daga algjörri hvíld fyrir maraþon. Léttar æfingar þykja öllu vænlegri. Á þessu tímabili hafði ég líka lést um svo sem 1 kg, sem væri sjálfsagt fagnaðarefni fyrir marga, en er ekki góðs viti fyrir fólk með holdafar á við mitt. Þarna var ég að öllum líkindum frekar að tapa vöðvum en fitu. Við veikindin bættust síðan önnur minni háttar skakkaföll. Síðustu dagana fyrir hlaupið gekk í raun flest á afturfótunum. En þannig er bara lífið, þar skiptast á skin og skúrir. Og eins og mamma benti mér á þegar ég var lítill, þá er hætt við að maður kunni ekki að meta skinið ef skúranna nyti ekki við.

Til Parísar
Parísarferðin hófst óþægilega snemma að morgni föstudaginn 5. apríl og var í sjálfu sér tíðindalítil. Jóhanna yngsta barn var með í för, og á flugvellinum við París hittum við Birgittu miðbarn sem hafði komið fljúgandi frá Kaupmannahöfn fyrr um daginn. Þar með var stuðningsmannahópurinn fullskipaður. Þarna hittum við líka Christelle Leviel, skólasystur mína frá Lundi forðum daga, en hún var eiginlega kveikjan að þessu ferðalagi eins og ég hef áður rakið í bloggpistli. Christelle skilaði okkur í íbúðina sem við höfðum tekið á leigu efst í Mýrinni (f. le Marais) á Rue de Beauregard, og síðan fórum við saman í „Expóið“ til að sækja hlaupanúmer og önnur nauðsynleg gögn. Þar var líka hægt að skoða og kaupa hvers kyns hlaupadót á nokkurþúsund fermetra svæði, en þegar þarna var komið sögu var orðið áliðið dags og hvorki tími né orka afgangs til verslunarferða. Eftirspurn eftir svefni og hvíld var hins vegar töluverð.

Laugardagurinn
Við feðginin tókum laugardaginn ekki snemma, en í fyllingu tímans lögðum við upp í mikla gönguferð um París með götukort að vopni. Tilgangurinn var m.a. að átta sig á aðstæðum og fjarlægðum og finna rásmarkið fyrir morgundaginn. Fyrst lá leiðin niður að Louvre-safninu og síðan eftir Champs-Élysées breiðgötunni áleiðis að Sigurboganum. Veðrið var svo sem ágætt, en alls ekkert vorveður eins og ég hafði gert ráð fyrir í draumum mínum. En það var alla vega snjólétt og frostlaust. Ætli hitamælirinn hafi ekki náð í 5 stig þegar leið á daginn.

Ferðasaga laugardagsins verður ekki rakin hér í smáatriðum, en helstu afrek dagsins voru þessi:

Fara upp á Sigurbogann
Kaupa bolla af Earl Grey tei fyrir 6 evrur á Champs-Élysées
Taka GPS-punkt í rásmarki morgundagsins og komast að því að sá punktur væri í 3,3 km loftlínu frá Rue de Beauregard
Labba 10 km í götuskóm í vorkuldanum
Borða lítið kryddaðan kjúkling og slatta af hrísgrjónum í kvöldmat.

Að morgni hlaupadags
Ég gekk snemma til náða á laugardagskvöldinu og náði þokkalegum svefni. Eitthvað kom þó hlaupið upp í hugann inn á milli, enda vó kvíðinn ívið þyngra en tilhlökkunin þessa nótt. Margt hafði farið úrskeiðis í lokaundirbúningnum, og Parísarveðrið stóst heldur ekki væntingar. Veðurspá sunnudagsmorgunsins hljóðaði upp á 0°C til að byrja með, en reyndar skiptir hitastig ekki öllu máli í svona hlaupi, svo lengi sem það er á bilinu 0-15°C. Aðalatriðið er að vindurinn sé ekki með læti.

Hlaupið átti að hefjast kl. 8:45, sem þýddi að ég vaknaði kl. 5:45 til að borða morgunmat. Það er sú regla sem ég hef tamið mér. Morgunmaturinn var sem líkastur því sem gerist í Borgarnesi, þ.e.a.s. einhvers konar AB-mjólk eða jógúrt með lífrænu múslí, allt í hóflegum skömmtum. Tilraunir með mataræði er betra að stunda aðra daga.

Eftir morgunmatinn ákvað ég að bæta við mig svefni, enda nógur tími. Þetta verkefni gekk ágætlega, og kl. 8 var ég kominn í gallann og út. Gallinn var í þessu tilviki síðar hlaupabuxur og langermajakki, sem er svo sem ekki fyrsti valkostur í maraþonhlaupi. En þar sem hitastigið var ekki nema rétt yfir frostmarki ákvað ég að láta slag standa með þetta. Nennti ekki að skilja föt eftir á marksvæðinu, því að því fylgir alltaf einhver aukafyrirhöfn, og ég var heldur ekki með hentug „einnotaföt“ með í för. Sumir hafa þann háttinn á á köldum morgnum að leggja af stað í görmum sem hægt er að henda af sér þegar sól hækkar á lofti.

Göngur og réttir
Upphitun dagsins fólst í léttri göngu og skokki þessa rúmu 3 km niður á Champs-Élysées þar sem hlaupið átti að byrja. Þetta gekk allt eftir áætlun og um kl. 8:30 var ég kominn í rétt hólf við rásmarkið. Þar var nefnilega allt þaulskipulagt og hlauparar dregnir í dilka eftir ætluðum árangri í hlaupinu. Ég hafði gefið 3:15 klst. upp sem líklegan lokatíma og fengið úthlutað gulu rásnúmeri í samræmi við það og ætlaður staður í gula dilknum. Allt var þetta á sinn hátt svipað og í Krossárrétt í gamla daga, nema hvað hér voru fleiri hausar. Champs-Élysées var í stuttu máli alveg full af hlaupurum þennan morgun, enda rúmlega 40 þúsund manns mættir í hlaupið.

Væntingarnar
Fyrir þennan dag hafði ég best hlaupið maraþon á 3:17:07 klst. í Reykjavík 2009. Þennan tíma ætlaði ég að bæta í París, og var reyndar nokkuð viss um að geta það. Miðað við gengi mitt á æfingum vetrarins átti ég jafnvel að geta komist niður undir 3:10 klst. Það var þó ekkert markmið í sjálfu sér, heldur frekar villtur draumur, sérstaklega að teknu tilliti til skakkafalla dagana fyrir hlaup. Ég var ákveðinn í að vera raunsær og þakklátur. Auðvitað langar mann alltaf að bæta sig, en þegar allt kemur til alls eru það fyrst og fremst forréttindi að geta átt svona áhugamál og stundað það, þótt unglingsárin séu lengst að baki. Væntingarnar þennan morgun snerust því fyrst og fremst um að ég fengi notið hlaupsins. Allt hitt myndi bara vera kaupauki.

Fyrsti spölurinn
Hlaupið var ræst kl. 8:45 samkvæmt áætlun. Það tók mig tæpar 6 mínútur að komast úr dilknum mínum að rásmarkinu. Þar var klukkan sett í gang og hlaupið var hafið. Ég fann strax að ég var ekkert sérstaklega ferskur, enda bjóst ég ekki við því. Áætlun mín fyrir hlaupið gekk út á að hlaupa hvern kílómetra á 4:30 mín eins lengi og þrekið entist, en sætta mig við einhver frávik þegar liði á hlaupið. Þessi hraði dugar til að klára dæmið á 3:10 klst. en 4:40 mín/km samsvara u.þ.b. 3:17 klst. Áætlunin virtist nokkurn veginn geta gengið upp, en ég var þó greinilega ívið hægari en ítrustu vonir stóðu til. Fyrsti spölurinn gekk samt ágætlega, og þrátt fyrir mikinn fjölda voru þrengsli aldrei til vandræða. Þau hef ég oft upplifað meiri á fyrstu metrunum í Reykjavíkurmaraþoni og í fleiri styttri hlaupum á Íslandi. Champs-Élysées tekur lengi við, og svo telst það líka til forréttinda að vera í gula dilknum. Ég var þar með í hópi fyrstu 10.000 hlauparanna og laus úr mestu kösinni. Það tók fólk í aftari dilkum hátt í klukkutíma að komast á ráslínuna eftir að merkið var gefið.

Hlaupaleiðin í grófum dráttum, frá rásmarki á Champs Élysées, austur hægri bakka Signu og svipaða leið til baka að endamarkinu á Foch Avenue.

5 km
Fyrstu kílómetrarnir liðu fljótt hjá og bar fátt til tíðinda, nema hvað hvert kennileitið af öðru bar fyrir augu. Þannig var 3 km línan við Louvre-safnið og 4 km línan á móts við Notre Dame. Golan var köld en hæg, og víðast hvar skjól af húsum og öðrum hlaupurum. Stundum sást til sólar, og þegar á heildina var litið voru aðstæður til hlaupa aldeilis prýðilegar. Millitíminn við Bastilluna eftir 5 km var 22:53 mín, sem þýddi að ég var strax orðinn 23 sek á eftir upphaflegri áætlun og að hver km hafði verið hlaupinn á 4:35 mín. Það var svo sem bara svipað og ég bjóst við. Og mér leið bara þokkalega.

Næring hlauparans
Margt hefur breyst síðan ég hljóp fyrsta maraþonið mitt í ágúst 1996. Þá lagði maður bara af stað og vonaði hið besta, drakk það sem að manni var rétt á leiðinni og var búinn með allar orkubirgðir eftir rúma 30 km. Núorðið er áætlun um inntöku matar og drykkjar ekki síður mikilvæg en áætlun um hlaupahraða. Morgunmat þessa dags hef ég áður lýst, en maðurinn lifir ekki á morgunmat einum saman. Skömmu fyrir hlaupið hafði ég gleypt í mig eitt orkugel og drukkið vel af vatni með, og síðan var ætlunin að gleypa 6 gel til viðbótar á leiðinni, nánar tiltekið eftir 10, 15, 25, 30, 35 og 40 km og drekka samtals rúman lítra af vatni með. Reyndar finnst mér best að hafa 7 km á milli gela, en meira máli skiptir að aðlaga gelinntöku að staðsetningu drykkjarstöðva. Þannig losna ég alveg við vatnsburð.

Skipulagning drykkjarstöðva í Parísarmaraþoninu var til algjörrar fyrirmyndar, enda eins gott þar sem skenkja þarf hlaupandi fólki samtals um 150.000 lítra af vatni á einum morgni. Á hverri stöð fékk maður eina 33 cl. vatnsflösku, og á næsta kílómetra þar á eftir voru sérmerktir gámar til að kasta tómum flöskum í. Reyndar missti ég af flestum þessum gámum, af því að ég hef lagt í vana minn að hlaupa með vatnið spottakorn og drekka af því smátt og smátt. Miðað við hitastig og almenna líðan taldi ég í þessu tilviki hæfilegt að drekka niður í hálfa flösku hverju sinni, þ.e. um 150 ml. Drykkjarstöðvarnar voru á 5 km fresti, þannig að með þessu móti myndi heildardrykkjan nema u.þ.b. 8×150 = 1.200 ml.

Ég fylgdi næringaráætluninni í einu og öllu þennan dag, enda ekki skynsamlegt að breyta henni á leiðinni nema brýna nauðsyn beri til. Hugsunin er nefnilega alla jafna skýrari fyrir hlaup en meðan á því stendur. Sérstaklega á greindarvísitalan það til að lækka á síðustu 5-10 kílómetrunum. Áætlunin reyndist líka vel. Maginn var til friðs alla leiðina og ekkert sem benti til röskunar í vökvabúskap líkamans. Ég var bara svolítið orkulaus, en það átti eflaust rætur í angri síðustu dægra.

Áfram veginn
Kílómetramerkin héldu áfram að birtast eitt af öðru. Eftir 10 km var millitíminn 45:31 mín, þannig að heldur hafði hraðinn aukist. Þarna var ég 31 sek á eftir upphaflegri áætlun og meðaltíminn á hverjum km 4:33 mín. Áfram hélt þetta svo með svipuðum hætti. Kílómetrarnir voru miserfiðir eins og gengur, enda sums staðar e.t.v. örlítill hæðarmunur í brautinni. Svo er hugsunin líka misjákvæð. Af og til óskaði ég þess að ég væri í stuttbuxum og bol, en vissi svo sem vel að það skipti engu meginmáli. Ég hef hlaupið maraþon áður í sama klæðnaði með þokkalegum árangri. Kannski svitnaði ég aðeins meira en ella, en þegar á heildina er litið var ákvörðun mín um klæðaburð vafalítið rétt.

Eftir 15 km var millitíminn 1:08:07 klst. og 1:30:59 klst. eftir 20 km. Þar var ég orðinn 59 sek á eftir upphaflegri áætlun og meðaltíminn á hverjum km enn 4:33 mín. Það var bara fínt.

Hálft maraþon að baki
Á Avenue Daumesnil var hlaupið hálfnað. Það er alltaf góður áfangi, þótt síðasti áfanginn sé náttúrulega drýgri. Enn var allt við það sama, millitíminn 1:36:06 klst. og hraðinn enn sá sami; 4:33 mín/km. Með sama áframhaldi myndi hlaupinu ljúka á 3:12 klst. Reyndar getur maður ekki dregið miklar ályktanir um seinni helminginn út frá fyrri helmingnum. Tvisvar hef ég náð „neikvæðu splitti“ í maraþonhlaupi, þ.e. hlaupið seinni helminginn hraðar en þann fyrri, en slíkt heyrir til undantekninga. Ef allt gengur vel get ég gert mér vonir um að seinni helmingurinn verði 3 mín hægari en sá fyrri, en í versta falli getur munurinn orðið allt að 7 mín, já eða miklu meiri ef eitthvað fer verulega úrskeiðis. En slíkt hefur aldrei hent mig enn sem komið er. Millitíminn eftir hálft maraþon að þessu sinni gaf alla vega tilefni til að ætla að ég yrði vel undir 3:20 klst. að öllu forfallalausu, en í maraþonhlaupum er ekkert öruggt.

Brautin í París
Sem fyrr segir var hlaupaleiðin í París ekki alveg laus við hæðarmun, en þegar á heildina er litið er brautin samt býsna flöt og bara hin ágætasta í alla staði. Það er t.d. ekki amalegt að hlaupa frír og frjáls um bíllausar breiðgötur í borg eins og þessari, þar sem hvert mannvirkið öðru mikilfenglegra og kunnuglegra birtist fyrir sjónum manns. Leiðinlegasti kaflinn var meðfram Signu þar sem gatan liggur svolítið upp og niður og að hluta til í undirgöngum. Ætli þetta hafi ekki verið aðallega á kílómetrum nr. 23-29.

Einmana á Signubökkum
Það hljómar kannski einkennilega, en þrátt fyrir nærveru tugþúsunda hlaupara var ég stundum pínulítið einmana í þessu hlaupi, aðallega framan af. Ólíkt því sem gerist á Íslandi hitti ég engan sem ég þekkti á leiðinni, hvorki meðal hlaupara né í áhorfendaskaranum sem var víðast hvar meðfram hlaupaleiðinni. Reyndar tóku hátt í 40 Íslendingar þátt í þessu hlaupi, en hvort tveggja er að ég þekki þá ekki alla, og eins hitt að 40 manns eru ekki sérlega áberandi í 40 þúsund manna hópi. Reyndar heyrði ég rödd kalla „koma svo Ísland!“ nálægt 2ja km markinu, en eftir það var allt rólegt á félagslega sviðinu. Úr þessu rættist heldur betur í grennd við 29 km línuna, einhvers staðar á móts við Eiffelturninn, því að þar voru dæturnar mættar með íslensku fánana sem við keyptum á leiðinni út. Ég hef svo sem upplifað þetta nokkrum sinnum áður, en samt kemur mér það alltaf þægilega á óvart hversu mikla gleði það færir manni að sjá einhvern nákominn við brautina. Næsti kílómetri var með þeim léttustu í öllu hlaupinu.

Beðið eftir pabba á Signubökkum.

30 km
Mér finnst 30 km línan alltaf vera merkur áfangi í maraþonhlaupi. Oft er sagt að þar byrji hlaupið fyrir alvöru og ég get svo sem alveg tekið undir það. En þarna er líka mikið búið og góð vísbending fengin um líklega lokaniðurstöðu. Yfirleitt er mér óhætt að miða við að þarna sé rétt um klukkutími eftir. Millitíminn eftir 30 km var 2:17:02 klst, sem var að mig minnti svipað og í „methlaupinu“ 2009. Enn var ekki hægt að ganga að neinu sem vísu, en þetta var í öllu falli í góðu lagi. Ég var að vísu aðeins tekinn að lýjast, en var að öðru leyti álíka lítið ferskur og í upphafi hlaups. Hraðinn var eitthvað farinn að minnka, ég var kominn 2:02 mín afturúr upphaflegri áætlun og meðaltíminn á hverjum km kominn í 4:34 mín.

Fjórði kílómetratugurinn
Á fjórða kílómetratugnum fór þreytan að ágerast. Það er reyndar vel þekkt og hreint ekkert óeðlilegt, jafnvel þótt morgunferskleikinn sé meiri en þennan dag. Þegar hér er komið sögu getur komið sér vel að eiga jákvæðar hugsanir á lager, eða skemmtileg lög sem hægt er að fá á heilann. Reyndar var töluvert um utanaðkomandi tónlistarflutning þennan daginn, og það léttir manni lund. Á þessum kafla hlaupsins hafði ég líka nóg að hlakka til ef út í það var farið:

Að vera bráðum búinn með 35 km
Að vera bráðum búinn með 37 km og eiga þá bara 5 km eftir
Að sjá stelpurnar mínar aftur á næstu skipulögðu fagnaðarstöð við 41 km línuna eða þar um bil

Fleiri millitímar
Maraþonhlaup er ekki endilega eitt langt hlaup heldur alveg eins nokkur stutt. Mér finnst það t.d. alltaf tilhlökkunarefni að ljúka hverju 5 km hlaupi í hlaupinu. Þá er hægt að túlka millitíma og leggjast í alls konar hugarreikninga sér til dægrastyttingar.

Enn fundust mér kílómetrarnir líða þokkalega hratt. Eftir 35 km var millitíminn 2:40:23 klst og meðaltíminn á hverjum km kominn í 4:35 mín. Vissulega var heldur farið að hægjast á mér, en ég var samt bara nokkuð sáttur. Eftir 37 km voru tölurnar 2:50:00 klst. og 4:36 mín/km. Þarna var ég örugglega á betri tíma en í „methlaupinu“ 2009, og ljóst að eitthvað þyrfti að fara úrskeiðis til að ég myndi ekki ljúka hlaupinu á 3:15-3:20 klst.

Eftir 40 km var þreytan farin að segja verulega til sín. Ég þekki einkennin. Maður hættir að taka eftir umhverfinu með sama hætti og áður og hverfur svolítið inn í sjálfan sig. Fátt kemst að nema að ljúka þessum spöl sem eftir er. Jafnvel hugarreikningur verður minna skemmtilegur en áður. En millitíminn var enn í góðu lagi; 3:04:06 mín. Það þýddi að 3:15 var fyllilega raunhæft markmið og næsta víst að metið frá 2009 myndi falla.

41 km að baki og gleðin við völd!

Fánar og bros
Dæturnar stóðu fyrir sínu við 41 km línuna. Ég sá íslensku fánana langt að og færðist allur í aukana. Nú var bara að klára málið. Ég reyndi eftir bestu getu að bæta í hraðann, ákveðinn í að ná undir 3:15 klst. Það gekk eftir, og þegar ég skrönglaðist í markið á Foch Avenue sýndi klukkan mín 3:14:45 klst. Endanlegur og staðfestur tími var 3:14:44. Markmiðinu var náð!

Hjálparhellurnar mínar, Birgitta og Jóhanna, við Foch Avenue að hlaupi loknu.

Eftirmáli
Ég var þreyttur og dálítið bugaður eftir þetta hlaup, enda var það í samræmi við aðdragandann. Gleðin var þó vissulega til staðar, og ég var ágætlega haldinn að flestu leyti og algjörlega laus við krampa og önnur slík óþægindi sem eiga það til að gera vart við sig á svona stundum. Ég tók mér góðan tíma til að ráfa um marksvæðið, borða nokkra banana og gera það annað sem til heyrir. Þarna hitti ég líka Ölmu Maríu sem kom í markið skömmu á eftir mér. Það var frekar dýrmætt þarna í einsemdinni. Rakst síðan á nokkra Íslendinga til viðbótar, aðallega Laugaskokkara. Og fyrr en varði voru dæturnar mættar mér til halds og trausts sem fyrr. Ég klæddi mig í öll tiltæk föt sem þær höfðu meðferðis, og saman röltum við svo upp að Sigurboganum þar sem við tók næsta verkefni: Að bíða eftir Christelle. Hún skilaði sér í fyllingu tímans, alsæl eftir sitt fyrsta maraþonhlaup, sem gekk vonum framar. Hún kom í mark á 4:20:18 klst, þrátt fyrir litlar æfingar. Langt var um liðið síðan við fórum saman í Lundaloppet vorið 1998, en samt var eins og það hefði gerst í gær.

Glaður hlaupari á Foch Avenue einn kaldan dag í París.

Eftirköst og lærdómar
Ég var óvenjustirður í fótunum dagana eftir þetta Parísarmaraþon. Sérstaklega var erfitt að ganga niður stigana í húsinu þar sem við gistum, svo ekki sé talað um stigana í Louvre-safninu sem voru kannaðir nokkuð ítarlega daginn eftir hlaup. Eiginlega voru eftirköstin meiri en ætla hefði mátt út frá gangi mála á æfingum vetrarins, en hins vegar í fullu samræmi við gang mála dagana fyrir hlaup. Eftirá að hyggja var ég líklega vannærður, ekki þó þeim eðlilega skilningi sem lagður er í þetta orð í umræðum um þróunarhjálp, heldur í þeim skilningi að meiri og betri næring dagana fyrir hlaup hefði skilað betri árangri og minni eftirköstum. Eins hefði eflaust verið gott að borða meira eftir hlaupið – og fyrr. Tveir bananar eru fljótir að brenna upp í fyrstu viðgerðarlotunni. En hér er bara verið að tala um eftirköst til skamms tíma. Til lengri tíma litið munu eftirköstin öðru fremur liggja í góðri reynslu og gleði yfir því að hafa náð settu marki þrátt fyrir minni háttar mótlæti.

Það er gaman að hlaupa og forréttindi að geta það.

Hér lýkur að segja frá Parísarmaraþoninu 7. apríl 2013.

Sigurstund undir Sigurboganum!

Filed under: Hlaup | Tagged: maraþon, Parísarmaraþon | 10 Comments »

Æfingar fyrir Parísarmaraþonið

Posted on 30.3.2013 by stefangisla

Sunnudaginn 7. apríl nk. ætla ég að hlaupa maraþon í París. Síðustu þrjá mánuði hefur þessi ætlan mótað líf mitt töluvert, því að svona tiltæki þarfnast nokkurs undirbúnings. Reyndar tel ég mig yfirleitt í standi til að hlaupa maraþonhlaup hvenær sem er, en það er bara miklu skemmtilegra ef undirbúningurinn er góður. Þegar allt kemur til alls þarf líka að nálgast svona verkefni með vissri auðmýkt, jafnvel þótt einhver reynsla sé með í för. En hvað um það, í þessum pistli verður sagt frá undirbúningi Parísarmaraþonsins í löööööngu máli. Tilgangurinn? Tja, það kemur sér alla vega vel fyrir mig að eiga þessa punkta á vísum stað. Aldrei að vita nema maður geri eitthvað svona einhvern tímann aftur. Og á maður ekki alltaf að reyna að læra af reynslunni, (þó að það gangi misvel)?

Upphafið
Skólasystir mín frá Lundi býr og starfar skammt utan við París. Við kláruðum mastersnámið okkar fyrir tæpum 15 árum og höfum lítið sem ekkert sést síðan. Hins vegar höfum við undantekningarlítið sent hvort öðru jólakort á hverju ári og kannski einstaka sinnum bréf þar fyrir utan, alvörubréf með frímerki meira að segja, með fréttum úr vinnunni og af fjöldskyldunum okkar, börnum sem stækka og þess háttar. Svo brá svo við að í jólakortinu hennar árið 2011 stóð að ef ég væri að hugsa um að hlaupa maraþon í París vorið 2013 þá væri aldrei að vita nema hún myndi gera það líka. Ég áttaði mig strax á því að þessi hugmynd gæti tengst stórafmæli sem hún á á árinu, en hvað um það, þarna kviknaði alla vega hugmynd, sem fékk svo að þróast í rólegheitum fram á síðasta haust þegar ég tók á mig rögg og skráði mig í hlaupið um leið og opnað var fyrir skráningar, og sendi henni svo bréf í framhaldinu og tilkynnti um ákvörðunina.

Parísarstellingar í desember
Ég reikna yfirleitt með 16 vikum sem hæfilegum undirbúningstíma fyrir maraþonhlaup. Í samræmi við það var ég kominn í einhvers konar Parísarstellingar um miðjan desember og búinn að finna mér einhverja æfingaáætlun á netinu, man ekki einu sinni lengur hvar. Þessa áætlun notaði ég sem viðmiðun það sem eftir var. Ég hef svo sem oft áður undirbúið mig fyrir maraþonhlaup og þykist alveg kunna það, en það er samt býsna góð hugmynd að fylgja einhverju svona plani. Það gefur nýjar hugmyndir og veitir aðhald.

Fram að miðjum desember hafði ég yfirleitt hlaupið þrisvar í viku, um það bil 40 km samtals. Bætti vel í síðustu tvær vikur ársins og hljóp 50 km fyrri vikuna og 60 km þá seinni. Desember fór samtals í 235 km og varð lengsti jólamánuður æfinnar.

Hinn vikulegi skammtur
Eftir áramót jókst magnið til muna og oftar en ekki náði ég 6 æfingum á viku. Svo mikið hef ég líklega ekki æft síðan fyrir 40 árum þegar ég ætlaði að verða frægur hlaupari, sem varð reyndar aldrei af því að mig skorti þrautseigjuna. Dæmigerð vika eftir áramót leit einhvern veginn svona út:

Mánudagur
Sprettir með félögum mínum í hlaupahópnum Flandra, allt frá 20×100 m upp í 3×1600 m + nokkrir sprettir í viðbót (að sjálfsögðu með hæfilegri upphitun og niðurskokki).
Þriðjudagur
Hvíldarskokk, alveg örhægt eða nálægt 6 mín/km, oftast 8-10 km. Þetta hef ég aldrei gert áður.
Miðvikudagur
Smáskokk og styrktaræfing í íþróttamiðstöðinni eftir uppskrift frá Þorkeli frumburði.
Fimmtudagur
40 mín skokk með Flandra. Skokkaði ofast einhvern slatta fyrst til að ná þokkalegri heildarvegalengd. Stundum hraðir kaflar.
Föstudagur
Hvíldarskokk, 8-10 km.
Laugardagur
Langt hlaup, 20-35 km, oftast á breytilegum hraða, t.d. fyrri helmingurinn hægur en seinni hraður. Lagði gjarnan af stað um kl. 8:30 og hljóp svo með Flandra kl. 10.

Vikurnar urðu mislangar, en nokkurn veginn allar á bilinu 55-100 km. Þrjár lengstu vikurnar voru jafnframt þær þrjár lengstu á æfinni. Allt er þetta náttúrulega rækilega skráð í Excel, og þaðan kemur einmitt þessi skemmtilega mynd yfir heildarlengd fyrstu 13 vikna ársins. (Reyndar er 13. vikan ekki alveg búin, en ólíklegt að kílómetrunum í henni fjölgi úr því sem komið er).

Rétt eins og vikurnar urðu þessir fyrstu mánuðir ársins með þeim lengstu á ferlinum. Í janúar hljóp ég 288 km, 310 í febrúar og 324 í mars (það sem af er). Það lengsta sem ég hafði áður hlaupið í einum mánuði var 322 km og það næstlengsta 268 km.

Magn ≠ gæði
Í hlaupum gildir líkt og annars staðar að magn og gæði fara ekki endilega saman. Í þessari æfingatörn fyrir Parísarmaraþonið tókst mér hins vegar að auka hvort tveggja frá því sem best hefur gerst áður. Eins og ráða má af upptalningunni hér að framan tók ég alltaf 1-4 gæðaæfingar á viku, þ.e.a.s. spretti, hraðaæfingar og styrktaræfingar. Þetta var fljótt að skila sér og á þessu tímabili hljóp ég ýmsar vegalengdir hraðar en nokkru sinni fyrr á æfingum. Ég hef í rauninni alltaf vanrækt þennan þátt og aðallega hlaupið langar vegalengdir aftur og aftur á sama skokkhraðanum. Þetta er náttúrulega bara dæmi um sérhlífni, því að vissulega reyna gæðaæfingarnar meira á. Þarna kom sér vel að hafa æfingaáætlun sem einhver annar hafði gert.

Tölfræðin segir ekki allt
Þrátt fyrir rótgróna Exceláráttu geri ég mér grein fyrir því að tölulegar staðreyndir um æfingar síðustu mánaða segja ekki alla söguna. Því er við að bæta að þetta gekk allt alveg ótrúlega vel. Mér tókst eiginlega alltaf að gera það sem ég ætlaði mér og var eiginlega alltaf fullkomlega sáttur í lok hverrar æfingar, þó að ég viðurkenni svo sem að þetta var farið að taka svolítinn tíma frá öðrum athöfnum þegar mest var. Maður er jú líka í vinnu og svona. Fjórir þættir skiptu sköpum hvað þetta varðaði: Góð heilsa, skilningsrík fjölskylda, góðir hlaupafélagar og einstakt tíðarfar.

Góð heilsa er auðvitað grunnurinn að þessu öllu, enda hef ég oft sagt að fyrstu liðurinn í æfingaáætluninni minni sé „EKKI MEIÐAST“. Þetta tókst alveg ágætlega. Reyndar finn ég enn fyrir meiðslum frá síðasta sumri, en þau hafa ekki háð mér neitt að ráði. Og þar fyrir utan verður mér sjaldan misdægurt. Sú var líka raunin á þessu æfingatímabili, þangað til núna á skírdag þegar yfir mig helltist andstyggileg hálsbólgupest sem ekki sér fyrir endann á. Þess vegna er síðasta vikan á myndinni hér að framan svona stutt.

Fjölskyldan hefur sýnt þessu tímafreka áhugamáli mikinn skilning og aldrei kvartað yfir miklum og tíðum fjarverum. Reyndar er fólk á mínum aldri oft í góðri aðstöðu til að sinna svona áhugamálum, því að ekki þarf lengur að sinna neinum litlum börnum, það yngsta komið á þrítugsaldurinn. Og eiginkonan er ýmsu vön.

Hlaupafélagar mínir í hlaupahópnum Flandra hafa létt mér lífið verulega þessa síðustu mánuði. Í þeim hópi er reyndar enginn sem fæst við viðlíka vegalengdir, en með því að flétta lengstu æfingarnar saman við Flandraæfingar þurfti ég sárasjaldan að hlaupa aleinn heilu og hálfu dagana eins og mér finnst ég stundum hafa gert. Ein löng laugardagsæfing varð þannig sjálfkrafa að tveimur stuttum, kannski fyrst 15 km einn og svo 12 með Flandra. Og í þokkabót er afar spretthart fólk í þessum hópi sem hélt mér við efnið í gæðaæfingunum.

Til að kóróna allt saman hefur tíðarfarið í vetur verið einstakt á þessu suðvesturhorni Íslands. Snjór hefur varla sést á götum Borgarness og sjaldan hafa stórviðri tafið för hlaupara. Á þessum vikum hef ég oft rifjað upp hvernig var að æfa fyrir Rómarmaraþonið í mars 2008, þegar maður þurfti iðulega að vaða snjó í miðjan kálfa á hlaupaæfingum, hvert hríðarveðrið rak annað og frostið fór í 17 gráður þegar kaldast var á Mýrunum. Á dögunum var sett færsla inn á Fésbókarsíðu Parísarmaraþonsins, þar sem væntanlegir þátttakendur voru beðnir að lýsa undirbúningi sínum fyrir hlaupið í þremur orðum. Ég skrifaði „Enjoyed every day“, en flest önnur innlegg sem ég sá snerust um „Cold, snow, mud“ og þar fram eftir götunum. Kannski hafa bara fáir staðir í Evrópu notið hagstæðara tíðarfars síðustu mánuði en einmitt Borgarnes.

Markmiðin fyrir París
Ég hef sett mér tvö markmið fyrir Parísarmaraþonið:

Hafa gaman af, allan tímann.
Bæta minn besta árangur til þessa (3:17:07 mín).

Ég veit vel að ég á að geta náð báðum þessum markmiðum. En samt má lítið út af bera. Þessa stundina ligg ég t.d. hálfveikur og hóstandi. Það var ekki hluti af æfingaáætluninni, en svona lagað getur jú alltaf komið fyrir. Ég þarf samt ekki að kvarta og ætla ekki að gera það, því að þetta er það fyrsta sem fer úrskeiðis í undirbúningnum. Hvort það hefur áhrif á árangurinn og upplifunina í París verður bara að koma í ljós. Ég þarf fyrirsjáanlega að sleppa nokkrum síðustu æfingunum, en það er ekki þar með sagt að það komi niður á árangrinum, að því tilskyldu að hóstinn láti undan síga í tæka tíð og að skrokkurinn verði ekki of máttfarinn eftir þær kúnstir. Ég hef lagt það í vana minn að vera bjartsýnn. Fer ekki að breyta því núna.

Lokaorð
Þetta er fyrsta bloggið mitt um Parísarmaraþonið, en ekki það síðasta.

Filed under: Hlaup | Tagged: maraþon, París | 3 Comments »

Bloggsíða Stefáns Gíslasonar

Heimsóknir

Nýlegar færslur

Færslusafn

Bloggin mín