Bloggsíða Stefáns Gíslasonar

Ég hljóp Dyrfjallahlaupið 9. júlí sl., þrátt fyrir að ég hefði nánast ekki getað hlaupið neitt af viti síðustu fimm mánuðina þar á undan vegna meiðsla. En ég lét mig hafa það, annars vegar vegna þess að ég var orðinn nógu góður til að geta skokkað nokkra kílómetra og hins vegar vegna þess að Dyrfjallahlaupið er eitthvað sem ég vil alls ekki missa af. Náttúran þarna fyrir austan er einfaldlega of stórkostleg til að njóta hennar ekki – og yfirbragðið á hlaupinu er líka einhvern veginn þannig að manni getur ekki annað en liðið vel í sálinni, þó að líkaminn sé kannski frekar þvældur.

Í mínum augum felst fegurð náttúrunnar ekki bara í náttúrunni sjálfri, heldur líka í sögunni sem hún geymir, hvort sem það er jarðsaga eða mannkynssaga, og í vitneskjunni sem býr í manni sjálfum um þessa náttúru og þessa sögu. Á Borgarfirði eystra er náttúruupplifunin samt svo sterk að maður þarf ekki að vita neitt til að falla í stafi, svo lengi sem maður hefur fjallasýn.

Hlaupaleiðin
Hlaupaleiðin í Dyrfjallahlaupinu liggur reyndar ekki um Dyrfjöll, en þegar bjart er í veðri vaka þau yfir öllu saman. Fyrstu tvö árin sem hlaupið var haldið (2017 og 2018) lá leiðin umhverfis þessu miklu fjöll, en síðan var horfið frá því, væntanlega af öryggis- og náttúruverndarástæðum. Síðan þá hefur leiðin legið frá Borgarfirði um Víknaslóðir – og aftur til Borgarfjarðar. Lagt er af stað við brúna yfir Þverá, svo sem 8 km innan við þorpið í Bakkagerði, rétt eins og leiðin lægi eftir jeppaveginum til Loðmundarfjarðar. Fyrsta spölinn er þeim vegi fylgt en síðan er sveigt til vinstri út af honum með stefnu niður í Breiðuvík. Við Gæsavötn er aftur komið á jeppaveg, þ.e.a.s. veginn niður af Víknaheiði, sem endar svo niðri í víkinni. Fyrir 140 árum bjuggu hátt í 30 manns á tveimur bæjum í þessari vík, en nútímatækni hélt aldrei innreið sína í víkina og 1947 lagðist byggðin endanlega af. Þetta er grösug vík með talsverðu undirlendi, en það þurfti „dugnað og fyrirhyggju“ til að nýta sér landkostina, eins og einn ábúandinn orðaði það á sínum tíma.

Úr Breiðuvík liggur leiðin upp brattar grasbrekkur og gróðurminni holt upp á Kjólsvíkurvarp. Þar sést niður í Kjólsvík og þar var líka búið á sínum tíma (til 1938) þó að undirlendið sé miklu minna en í Breiðuvík, nútímatæknin enn fjarlægari og þörfin fyrir dugnað og fyrirhyggju enn meiri. Áfram er svo haldið upp á Syðravarp þar sem hlaupaleiðin liggur hæst, í 445 m hæð – og síðan um Súluskarð. Eftir það lækkar landið áleiðis til Brúnavíkur. Þar er svolítill spölur hlaupinn eftir sendinni fjöru, Brúnavíkurá vaðin rétt ofan við flæðarmálið og síðan stefnt til fjalls á ný, upp í Brúnavíkurskarð. Um Brúnavík var einhvern tímann sagt að þaðan færi enginn ríkari en hann kom. Þar var samt búið til 1944 og m.a. stunduð kartöflurækt.

Leiðin upp í Brúnavíkurskarð er líklega erfiðasti hlutinn af hlaupaleiðinni, bæði vegna þess að hlíðin er býsna brött og vegna þess að í Brúnavík eru rúmir 19 km að baki af þessum 23,75 sem er heildarvegalengdin í hlaupinu. Þreyta í fótum sem treysta sér ekki vel í þriðju hækkun dagsins nær þá næstum að yfirvinna gleðina yfir því hversu stutt er í mark. En þegar komið er upp í skarðið (354 m) blasa Dyrfjöllin við hinum megin fjarðar og á því augnabliki uppsker maður ávöxt erfiðisins.

Úr Brúnavíkurskarði eru ekki nema 2,5 km eftir niður á marksvæðið úti við Höfn, þar sem lundarnir eiga heima – og á þeim kafla er varla pláss fyrir annað en tilhlökkun og þá árvekni sem þarf til að kunna fótum sínum forráð á niðurleiðinni.

Dagarnir fyrir hlaup
Dagana fyrir hlaup hafði ég og fjölskyldan mín látið fara vel um sig í sumarbústað í útjaðri Egilsstaða. Auk þessarar venjulega afslöppunar sem fylgir sumarbústaðaferðum hafði ég náð að hlaupa þrjú fjallvegahlaup, en svoleiðis hlaupum safna ég á svipaðan hátt og aðrir safna sérvíettum eða kílóum. Dyrfjallahlaupið, en ekki fjallvegahlaupin, var samt ástæða þess að ég valdi Austurlandið enn eina ferðina.

Að morgni hlaupadags fékk ég far með Jósep Magnússyni, hlaupafélaga mínum úr Borgarnesi, frá Egilsstöðum út á Borgarfjörð. Jósep er ekki bara einn af öflugustu og reyndustu langhlaupurum landsins, heldur er hann líka talsvert lausari við áhyggjur og smámunasemi en annað fólk. Sennilega hefði enginn nema hann ákveðið kl. 16 á föstudegi að taka þátt í Dyrfjallahlaupinu daginn eftir, keyrt frá Borgarnesi með fimm manna fjölskyldu og hjólhýsi, komið sér fyrir á tjaldstæðinu á Egilsstöðum, náð góðri næturhvíld þar, verið mættur sultuslakur á ráslínuna á Borgarfirði eystra löngu fyrir kl. 10 á laugardagsmorgni – og endað svo í 4. sæti í hlaupinu.

Hlaupaáætlun („Gameplan“) dagsins
Eins og gefið er í skyn í inngangi þessa pistils var ég alls ekki í standi til að hlaupa þetta Dyrfjallahlaup, þó að ég byggist vissulega við að komast í mark með einum eða öðrum hætti. Þegar ástandið á skrokknum er lélegt kemur reynslan inn af varamannabekknum. En ég gerði mér samt áætlun um alls konar millitíma og lokatíma, sem ég reiknaði út frá Dyrfjallahlaupinu árið áður, rétt eins og ég er vanur að gera fyrir Laugavegshlaupin. Einhverjum kann að hafa dottið í hug að segja mér, að þegar litlar eða engar æfingar séu í bakpokanum sé skynsamlegast að leggja öll viðmið til hliðar og einbeita sér bara að því að njóta, þ.e.a.s. fyrst maður er staðráðinn í að hlaupa þetta hlaup á annað borð. Tíminn skipti ekki máli. En fyrir mér er tölfræðin stór hluti af nautninni. Hana legg ég aldrei til hliðar. Og auðvitað vissi ég að tíminn minn frá því í fyrra væri ekki raunhæft viðmið. Þá gekk mér býsna vel og lauk hlaupinu á 2:46:31 klst. Síðustu 16 vikurnar þar á undan hafði ég hlaupið samtals 1.035 km á æfingum, en á þessu ári var sambærilegur skammtur ekki nema 224 km. Þessar tölur segja svo sem ekki alla söguna um hlaupaformið, en gefa vissulega vísbendingu. Með hliðsjón af þessu datt mér í hug að 10% lakari tími en í fyrra (3:03:10 klst.) væri líklegur – og það var bara fínt. En svo lá talan 3:00:00 klst. svo vel við höggi að ég ákvað að nota hana sem viðmið. Ekki sem markmið, heldur bara sem viðmið. Mér var sem sagt eiginlega sama þótt tíminn yrði eitthvað lakari en það, því að allt var vel þegið eftir það sem á undan var gengið í meiðslum og veseni. Í samæmi við þetta leit áætlun dagsins svona út í Excelnum mínum:

Fyrstu 5 km
Mér leið bara vel á fyrstu kílómetrum hlaupsins og fann að dagsformið var gott, þó að ársformið væri lélegt. Eins og stundum áður streymdi fólk fram úr mér á leiðinni upp brekkur, en svo gekk mér betur þar sem hallaði undan fæti. Reyndar hafa heilsuvandamál síðustu mánaða einkum átt lögheimili í hnjánum, og þá eru niðurhlaupin í minna uppáhaldi en ella. En þetta var samt bara fínt og tilfinningin góð að vera kominn af stað í keppnishlaup eftir 11 mánaða hlé frá slíku. Ég var því býsna spenntur að sjá millitímann eftir 5 km, sem voru einmitt búnir rétt hjá Gæsavötnum. Þar sýndi klukkan 36:03 mín, vissulega 23 sek á eftir áætlun, en sjálfsagt innan 10% markanna. Ég var sáttur.

Gæsavötn-Breiðuvík
Á þessum kafla færðist ég talsvert framar í röðina, en fannst auðvitað svolítið leiðinlegt að geta ekki látið vaða niður brekkurnar eins og ég hef yfirleitt getað gert. En ég var samt staðráðinn í að taka vel á því á þessum kafla, því að þarna er jeppavegur nánast alla leið og ég er í raun skástur á sæmilega sléttu undirlagi eins og staðan er núna. Ég varð því fyrir svolitlum vonbrigðum að sjá millitímann 1:07:45 klst. í Breiðuvík. Ég var þá orðinn u.þ.b. einni og hálfri mínútu á eftir áætlun – og eftir á að hyggja ekki innan 10% markanna. En hverjum var ekki sama? Gleðin yfir því að vera aftur mættur í hlaup, og það á þessum uppáhalds hlaupaslóðum mínum, var miklu sterkari en heimatilbúin vonbrigði yfir því að geta ekki alveg það sem ég hélt að ég gæti – kannski.

Upp úr Breiðuvík
Ferðalagið upp úr Breiðuvík sóttist mér seint, eins og ég bjóst reyndar við. Styrkurinn í fótunum dugar ekki í langar brekkur, svo að þarna kom þolinmæðin í góðar þarfir. Einhvers staðar á þessari leið náði Ásdís Ingvarsdóttir mér. Hana var gaman að hitta, en við hlupum síðast saman í fjallvegahlaupi vestur á Snæfellsnesi fyrir 7 árum. Svona líður tíminn. Rétt áður en ég náði upp á Syðravarp sýndi úrið 15 km og millitímann 1:50:27 klst. Þarna var farið að draga í sundur með mér og áætluninni, munurinn orðinn rúmar 3 mínútur. En mér fannst gott að koma þarna upp og finna fyrir minningum frá árinu 2019 þegar ég hljóp þarna með Gittu minni í þoku og rigningu.

Niður í Brúnavík
Á leiðinni niður úr Súluskarði fann ég að hnén og framanverð lærin voru ekki þakklát fyrir það uppátæki mitt að vilja endilega fara í þetta hlaup. Þarna náði ég samt einhverjum hlaupurum – og aðrir tóku framúr. Og gleðin var enn til staðar, gleðin yfir því að hafa látið mig hafa það að vera með þrátt fyrir allt, gleðin yfir því að geta þetta ennþá, gleðin yfir vissunni fyrir því að ég myndi skila mér í mark á endanum – og gleðin yfir hvatningarorðunum sem starfsfólk hlaupsins kallaði til mín þarna í skörðunum. Sum voru of falleg til að ég treysti mér til að setja þau á blað. Og sólin skein, þó að þokan og þreytan væru greinilega frekar í sóknarhug en hitt. Og millitíminn við drykkjarstöðina neðan við björgunarskýlið í Brúnavík var 2:23:35 klst. Jæja, þarna voru þá farnar 6 mínútur miðað við áætlunina. Allt tal um 3 klst. lokatíma var hætt að vera raunhæft, en kannski var 3:10 innan seilingar. Það var alveg nógu gott. Hlaupaskórnir voru enn fullir af gleði – og vatni úr Brúnavíkurá.

Síðasti áfanginn
Síðasti áfanginn var drjúgur og brekkurnar upp úr Brúnavík brattari en árið áður. Þá fékk ég líka orku og aukaskammt af gleði frá 12 km hlaupurum sem ég fór fram úr á uppleiðinni. Nú voru þau greinilega flest farin hjá. Einn af brautarvörðunum í brekkunum benti mér á að ég væri heppinn að vera kominn yfir Súluskarð. Ég leit um öxl og sá að skarðið var orðið fullt af þoku, þar sem sólin hafði skinið á mig hálftíma fyrr. Í brekkunum hitti ég líka einhvern ljósmyndara, sem var ekki bara búinn að fylgja mér annað slagið á leiðinni, heldur gat hann labbað hraðar afturábak með þunga myndavél en ég gat hlaupið áfram með engan farangur. Reyndar heitir þessi „einhver ljósmyndari“ Þorsteinn Roy og er næststerkasti utanvegahlaupari Íslands skv. alþjóðlegum styrkleikalista ITRA. Á þeim lista var ég í 236. sæti af Íslendingum síðast þegar ég gáði.

Þó að brekkurnar upp úr Brúnavík reyndust mér erfiðar, var heimreiðarléttleikinn farinn að gera vart við sig, enda ekki nema 2,5 km í mark þegar maður er kominn upp í Brúnavíkurskarð. Ég sá sjálfan mig fyrir mér geysast niður brekkurnar hinum megin og þjóta fram úr hverjum hlauparanum á fætur öðrum. Það gerðist reyndar ekki, því að þegar þarna var komið sögu höfðu löskuðu hnén ekki mikinn áhuga á frekara samstarfi við þennan bjartsýna heila. Og enn varð heilinn að spila út sínu sterkasta trompi, þolinmæðinni, eða eigum við kannski að kalla það seiglu? Alla vega kom ég brosandi í mark um síðir á 3:10:54 klst.

Eftir hlaup
Marksvæði hlaupa eru uppáhalds-svæðin mín. Þar hitti ég ævinlega fullt af fólki sem ég þekki, enda er hlaupavinahópurinn orðinn býsna stór eftir öll þessi ár. Á svona svæðum ríkir gleðin „ofar hverri kröfu“. Marksvæðið við Höfn var engin undantekning frá þessu – og hápunkturinn var að hitta Söru tengdadóttur, sem kom í mark rétt á eftir mér og var þarna að bæta sig um heilar 45 mínútur frá hlaupinu í fyrra. Líklega bíður hún eftir mér í markinu næst.

Þakkarorðin
Eftir svona hlaup er gleðin ekki alveg ein við völd, þrátt fyrir allt. Þakklætið er nefnilega líka í afar stóru hlutverki. Ég hef svo sem oft skrifað um þá tilfinningu og þarf kannski ekki að endurtaka það í hverjum pistli. Þakklætið beinist fyrst og fremst að mínum nánustu, t.d. fjölskyldunni sem nennir að vera með mér á ferðalögum í ólíklegustu landshlutum, þó að allir viti að kveikjan að ferðinni séu eigingjörnu hlaupaáformin mín. Og svo beinist þakklætið líka að forsjóninni, því að auðvitað er ekkert sjálfsagt að fólk sem er komið hálfa leið á sjötugsaldurinn geti hlaupið klukkutímum saman um fjöll og firnindi, hvað sem öllum Excelskjölum og mínusmínútum líður. Og í þessu tilviki verð ég líka að bæta við sérstökum þökkum til Olgeirs Péturssonar og annars forsvarsfólks Dyrfjallahlaupsins fyrir að standa fyrir þessari fallegu gleðihátíð og gefa mér þannig tilefni og tækifæri til að njóta náttúrufegurðarinnar og gestrisninnar sem einkennir Borgarfjörð eystra – já, og Víknaslóðir líka þó að föst búseta hafi lagst þar af. Þarna er bara eitthvað í andrúminu sem ég sæki orku í – aftur og aftur. Vonandi get ég notið þess aftur að ári.

Filed under: Uncategorized | 1 Comment »

Bráðum vorar og þá fara köngulærnar á kreik. Í tilefni af því og í tilefni af umræðum á samfélagsmiðlum um ágæti eða ómöguleika köngulóa birtist hér svolítill pistill sem ég flutti í Samfélaginu á Rás 1 22. júní í fyrra.

Köngulær
(Pistill fyrir Samfélagið á RÚV 22. júní 2017)

Á vorin og eitthvað fram eftir sumri er annatími hjá þeim sem hafa atvinnu af því að eitra fyrir óæskilegum dýrum og illgresi í og við híbýli manna. Þetta endurspeglast meðal annars í auglýsingum í útvarpi og blöðum, svo og í umræðu á samfélagsmiðlum þar sem fólk spyr hvert annað hvernig best sé að losna við tilteknar lífverur sem gera því lífið leitt.

Einn hópur lífvera sem gerir fólki stundum lífið leitt eru köngulær. Þær eiga það til að spinna vefi á ólíklegustu stöðum, svo sem utan á húsum. Og þegar vefirnir eru tilbúnir, bíða köngulærnar hinar rólegustu eftir því að einhver skorkvikindi festi sig í þeim. Þá er matartími, eða kannski oftar uppskerutími eða sláturtíð, þar sem matnum er pakkað inn til síðari nota.

Í upphafi þessa pistils var minnst á óæskileg dýr. Mörgum finnast köngulær eiga heima í þeim flokki og í samræmi við það heyrast annað slagið auglýsingar þar sem fólki er boðin þjónusta þeirra sem sérhæfa sig í að eitra fyrir köngulóm.

Þegar allt kemur til alls eru íslenskar köngulær sárameinlaus kvikindi, nema ef maður er skordýr. Þær gera mönnum sem sagt ekkert mein. Hins vegar er alveg eðlilegt að það fari í taugarnar á einhverjum að vera með köngulóarvef í andlitinu eða hárinu eftir stutta gönguferð í garðinum eða eftir að hengja út þvottinn. Og svo er líka til fólk sem er haldið bráðri köngulóafælni, og getur ekkert að því gert.

Rétt eins og aðrar lífverur, að manninum kannski undanskildum, eru köngulær markaðsdrifin fyrirbæri, í þeim skilningi að þær hasla sér völl þar sem einhverja fæðu er að hafa – og annars staðar ekki. Ástæða þess að köngulær gera sig sérstaklega heimakomnar á tilteknum svæðum eða við tiltekin hús er því einfaldlega sú að þar hafa þær nóg að bíta og brenna. Þar er sem sagt nóg af einhverjum skorkvikindum sem álpast í netin þeirra. Takist manni það ætlunarverk að útrýma köngulóm í nánasta umhverfi sínu er því líklegt að öll hin dýrin, sem áður voru fæða fyrir köngulær, fjölgi sér sem aldrei fyrr og búi til nýtt vandamál fyrir húseigandann sem vill kannski helst vera eina lífveran á lóðinni sinni. Kannski er þá næsta skref að eitra líka fyrir þessum fyrrverandi köngulóarkræsingum, þ.e.a.s. ef þær drápust ekki af upphaflega köngulóareitrinu.

Þegar búið er að drepa köngulærnar og matinn þeirra líka, hvort sem það var gert í einni eða fleiri eiturherferðum, gætu ný vandamál skotið upp kollinum. Köngulær hafa nefnilega ekki það eina hlutverk í lífinu að éta skordýr og skordýr hafa heldur ekki það eina hlutverk í lífinu að vera matur fyrir köngulær. Hvorki ég né nokkur annar hefur fullkomna yfirsýn yfir öll þessi hlutverk, en alla vega má geta sér þess til að sum skordýrin nærist á lirfum annarra skordýra og séu matur fyrir t.d. fugla. Séu þessi skordýr fjarlægð verður hátíð hjá lirfunum sem verða þá enn afkastameiri en fyrr við að éta laufblöðin sem þær mega alls ekki éta. Og fuglarnir, sem annars hefðu étið lirfurnar, eru kannski ekki til staðar vegna þess að uppáhaldsskordýrin þeirra dóu í köngulóarherferðinni eða í næstu herferð þar á eftir og neyddust því til að leita annað, eða þá að þeir veiktust eða drápust þegar þeir átu aðeins of mikið af eitruðum skordýrum í morgunmat.

Þó að maðurinn hafi einu sinni ákveðið að hann væri herra jarðarinnar er ekki víst að hann sleppi óskaddaður úr baráttu sinni við lífverur sem hann telur óæskilegar. Köngulóaeitur, skordýraeitur og lirfueitur nútímans eru kannski ekkert baneitruð fyrir menn, svona við fyrstu kynni og í litlum skömmtum, en mannsævin er löng og ef eitthvað af efnum úr eitrinu kemst inn í líkamann og nær að safnast þar upp við hliðina á öllum hinum efnunum sem þessi sami maður fékk úr innilofti, snyrtivörum, unnum matvælum, málningu, niðursuðudósum, tóbaksreyk, barnaleikföngum, regnstökkum, lyfjum, svifryki, sólarvörn, bensínbrælu eða einhverju enn öðru, er aldrei að vita nema það komi niður á lífslíkum og lífsgæðum síðar á ævinni. Þá getur viðkomandi sem sagt orðið fyrir barðinu á kokteiláhrifum, þar sem samanlögð skaðleg áhrif margra óskaðlegra skammta af mörgum mismunandi efnum verða meiri en góðu hófi gegnir. Og þegar börn eiga í hlut lítur málið enn verr út. Eituráhrif sem maður verður fyrir í móðurkviði eða í æsku eru nefnilega líklegri til að valda skaða á meðan líffærin eru enn að þroskast, þar með talinn heilinn sem þarf að endast manni allt lífið og leysa ólíklegustu viðfangsefni fljótt og vel. Og það eru jú einmitt börnin sem eru líklegri en þeir fullorðnu til að vera á ferðinni utandyra í sama umhverfi og köngulærnar og allar hinar óæskilegu lífverurnar sem þar kunna að vera á sveimi.

Þessi pistill fjallar ekki um köngulær. Hann fjallar um þá skammsýni eða það óhóflega sjálfsálit mannsins sem endurspeglast í trúnni á að hægt sé að taka einstaka hluta vistkerfisins úr umferð án þess að það hafi áhrif á aðra hluta kerfisins. Vissulega vill maður hafa hreint í kringum sig og helst vill maður vera hreinn sjálfur. Í þeirri ósk felst þó ákveðin þversögn þegar haft er í huga að í líkama venjulegs manns eru líklega um 30% fleiri bakteríufrumur en líkamsfrumur. Við erum sem sagt í ævilangri sambúð við alls konar lífverur, hvort sem okkur líkar það betur eða verr, eða hvort sem við teljum einhverjar þeirra æskilegar eða óæskilegar. Við vitum vissulega ýmislegt um þessa sambúð og um samspil lífvera almennt, en enn sem komið er nær þessi vitneskja þó mun skemmra en okkur hættir til að gera ráð fyrir. Við vitum sem sagt til þess að gera sáralítið hvaða áhrif það hefur á heildina að fjarlægja eina lífveru úr kerfinu, já eða bæta einni lífveru við. „Maðurinn óf [nefnilega] ekki vef lífsins. Hann er bara hluti af þessum vef“, eins og ónefndur Indíánahöfðingi orðaði það einhvern tímann. „Og það sem gerir vefnum, það gerir hann sjálfum sér“.

Filed under: Uncategorized | Leave a comment »

Ég geri ráð fyrir að landsmenn allir hafi nú um nokkurt skeið beðið þess í ofvæni að fjallvegahlaupadagskrá ársins 2014 liti dagsins ljós. Nú er biðinni lokið, eða alla vega næstum því.

Sumarið 2014 verður 8. sumarið af 10 í stóra fjallvegahlaupaverkefninu mínu, enda verð ég þá á 58. aldursári. Allt byrjaði þetta á fimmtugsafmælinu mínu og síðan þá hef ég afgreitt u.þ.b. 5 fjallvegi á ári. Þeir ættu því að réttu lagi að vera orðnir 35, en eru bara 34. Í lok næsta sumars verða þeir hins vegar orðnir 40 ef áform ganga eftir. Þar með verður þetta allt á réttu róli og bara 10 stykki eftir fyrir tvö síðustu sumur verkefnisins.

Drög að fjallvegahlaupadagskránni 2014 fara hér á eftir, þó að vísu séu þar enn lausir endar sem verða bundnir áður en mjög langt um líður. Í upptalningunni er reyndar líka að finna einhver önnur hlaupaáform, þótt þau teljist ekki hluti af fjallvegahlaupaverkefninu.

1. Leggjabrjótur, laugardag 24. maí (#35)
Ég held að Leggjabrjótur sé ágætis byrjun á vertíðinni, rétt eins og Selvogsgatan í fyrra og Ólafsskarð í hitteðfyrra. Nú ætla ég hins vegar að hlaupa þetta fyrsta hlaup ársins á helgi en ekki á virkum degi eins og tvö síðustu ár. Ég reikna með að leggja af stað frá Botnsskála eða þar í grennd kl. 10:00 og vera kominn að Svartagili í Þingvallasveit í síðasta lagi kl. 13:00. Býst við að þetta séu alveg um 20 km, þó að í bráðabirgðasamantekt á fjallvegahlaup.is sé talað um 17 km. Þetta fer allt eftir því hvaðan er mælt.

2. Þrístrendingur, laugardag 21. júní
Næsta sumar verður Þrístrendingur hlaupinn í fimmta sinn. Sem fyrr verður lagt upp frá Kleifum í Gilsfirði kl. 10 eða 11 árdegis, hlaupið norður Steinadalsheiði í botn Kollafjarðar á Ströndum, þaðan yfir Bitruháls að æskuheimili mínu í Gröf og loks þaðan suður Krossárdal að Kleifum. Leiðin öll er rúmir 40 km, og á henni eru þrír fjallvegir. Þetta er samt ekki hluti af fjallvegahlaupaverkefninu mínu, því að þessar leiðir hef ég farið oft áður. En þessi hlaup eru alltaf skemmtileg! Ferðasöguna frá liðnu sumri er að finna á vísum stað á bloggsíðunni minni.

3. Hamingjuhlaupið, laugardag 28. júní
Nú verður Hamingjuhlaupið þreytt í 6. sinn. Það tilheyrir flokki skemmti- og félagshlaupa rétt eins og Þrístrendingur, enda ekki keppt við tímann. Sagt er að hamingja þátttakenda margfaldist á leiðinni, hver sem leiðin annars er. Það er nefnilega breytilegt frá ári til árs. Hamingjuleiðin 2014 hefur ekki verið ákveðin, en heyrst hefur að hlaupið verði sunnan úr Gilsfirði um Vatnadal til Hólmavíkur, sömu leið og bræður mömmu fóru á böllin einhvern tímann eftir fyrri heimsstyrjöldina. Þessi leið gæti verið svo sem 33 km og auðvelt að skipta henni í áfanga. Þetta verður betur kynnt áður en langt um líður, en frásögn af Hamingjuhlaupinu á liðnu sumri er auðvitað á sínum stað á blogginu.

4. Grárófa eða Skálavíkurheiði, fimmtudag 17. júlí (#36)
Hlaupahátíð á Vestfjörðum fer fram dagana 18.-20. júlí. Þar ætla ég að vera, og þá er náttúrulega upplagt að taka einn léttan fjallveg í sömu ferð. Upphaflega var ætlunin að hlaupa yfir Skálavíkurheiði sem er býsna viðráðanlegur og bílfær fjallvegur milli Bolungarvíkur og Skálavíkur, rétt um 12 km að lengd. En svo frétti ég af Grárófu eða Grárófuheiði milli Bolungarvíkur og Selárdals í Súgandafirði. Sú leið er álíka löng en öllu hrjóstrugri – og nafnið er forvitnilegt. Hún er því efst á listanum sem stendur. Aðrar heiðar á svipuðum slóðum gætu einnig komið til greina, en málið snýst þó bara um eina heiði í þessari ferð. Geri ráð fyrir að taka þátt í Óshlíðarhlaupinu á föstudagskvöldi og tvöfaldri Vesturgötu á sunnudegi. Hygg að þá verði ráðlögðum helgarskammti náð.

5. Hjaltadalsheiði, þriðjudag 5. ágúst (#37)
Vikuna eftir verslunarmannahelgi ætla ég að vera á ferð um miðbik Norðurlands og hlaupa þar þrjá vel valda fjallvegi. Hjaltadalsheiðin er sá eini þeirra sem ég er alveg búinn að ákveða, en hún liggur frá Reykjum í Hjaltadal að Staðarbakka í Hörgárdal. Þetta er vafalítið einn af erfiðari fjallvegunum, enda farið upp í 1.000 m hæð og yfir jökul. Leiðin er 29 km að lengd ef mér skjátlast ekki.

6. Leirdalsheiði, miðvikudag 6. ágúst (#38)
Daginn eftir Hjaltadalsheiðina langar mig að hlaupa annað hvort Leirdalsheiði frá Grýtubakka norður í Fjörður, nánar tiltekið Hvalvatnsfjörð, eða þá Flateyjardalsheiði frá Þverá í Dalsmynni að Brettingsstöðum í Flateyjardal. Býst frekar við að Leirdalsheiðin verði fyrir valinu að þessu sinni. Sú leið kvað vera 28 km að lengd. Ég hef aldrei komið í Fjörður og hlakka til að líta það svæði augum í fyrsta sinn.

7. Reykjaheiði, fimmtudag 7. ágúst (#39)
Á fimmtudeginum vil ég gjarnan taka því rólega og hlaupa einhvern stuttan fjallveg nyrðra. Þar er Reykjaheiði milli Ólafsfjarðar og Dalvíkur efst á óskalistanum, en til vara kemur til greina að hlaupa um Gönguskarð ytra frá Ytra-Hóli í Fnjóskadal að Hálsi í Kinn. Reykjaheiðin er um 13 km og Gönguskarð ytra um 15. Með þessari uppröðun heiðanna fyrir norðan held ég opnum möguleikanum á að skella mér í Jökulsárhlaupið laugardaginn 9. ágúst. Sjáum til með það.

8. Skálmardalsheiði, laugardag 16. ágúst (#40)
Upphaflega ætlaði ég að hlaupa Skálmardalsheiðina frá Skálmardal í Reykhólahreppi að Gervidal við Ísafjörð síðasta haust, en hætti við það vegna leiðinlegs veðurútlits. Nú skal úr því bætt. Leiðin er um 19 km.

Þetta læt ég nægja í bili og hlakka til að heyra og sjá viðbrögðin. Ég er að sjálfsögðu opinn fyrir öllum góðum tillögum, þ.m.t. tilraunum til að sannfæra mig um að velja fleiri heiðar, eða aðrar og betri heiðar en hér hafa verið taldar upp. Sömuleiðis er fróðleikur um fjallvegi alltaf vel þeginn, bæði þá sem ég er með á lista og alla hina.

Sem fyrr vonast ég til að sjá sem flest ykkar á þessum hlaupum. Samkvæmt lauslegri talningu hafa samtals 42 manns fylgt mér til þessa í a.m.k. einu fjallvegahlaupi. Á þessum ferðalögum hafa skapast kynni sem skipta mig miklu máli og eru á einhvern hátt öðru vísi en flest önnur kynni. Og þau endast vel!

Þessa mynd tók Sævar Skaptason af Pjetri St. Arasyni, mér og Bryndísi Óladóttur norðanvert í Reindalsheiði sl. sumar í einu af eftirminnilegustu fjallvegahlaupunum.

Filed under: Uncategorized | Leave a comment »

Í gær hljóp ég Laugaveginn í fyrsta sinn. Einhver sem ég hitti fyrr í sumar var hálfundrandi þegar ég sagði frá þessum áformum mínum og fannst ekki sérlega mikið til þeirra koma. Viðkomandi hrósaði mér reyndar fyrir að ætla að láta verða af því að hlaupa þessa leið, því flestir færu jú bara gangandi eða þá að þeir skoðuðu í búðargluggana út um bílrúðurnar. En Laugavegurinn sem ég hljóp í gær var sem sagt ekki leiðin frá Hlemmi niður á Lækjartorg, heldur frá Landmannalaugum niður í Þórsmörk. Margir hafa jú farið gangandi þá leið, en þar eru engir búðargluggar til að horfa inn um, heldur ný náttúruupplifun við annað hvort fótmál.

Hvers vegna?
Ég varð fimmtugur fyrr á þessu ári. Af því tilefni ákvað ég að gefa sjálfum mér Laugaveginn í afmælisgjöf. Fyrir því voru eiginlega tvær ástæður, annars vegar hafði mig lengi langað til að hlaupa þessa leið einhvern tímann og hins vegar fannst mér ég þurfa að gera eitthvað sérstakt í tilefni af þessum tímamótum í lífinu, í stað þess að gefa mig á vald hægfara og ótímabærri afturför í andlegu og líkamlegu tilliti. Svo er líka bara svo gaman að setja sér krefjandi markmið og ná þeim.

Undirbúningurinn
Laugavegurinn er 55 km og svoleiðis vegalengd hleypur maður ekki upp úr þurru, heldur krefst verkefnið nokkurra mánaða undirbúnings ef vel á að vera. Í mínu tilviki hófst þessi undirbúningur eiginlega þegar ég hitti Önnu Dóru Sæþórsdóttur á ráðstefnu á Ísafirði í lok janúar, en hún hljóp Laugaveginn í fyrsta sinn í fyrra við afar erfiðar aðstæður. Bara það að spjalla við einhvern sem hafði látið verða af þessu gaf mér þann innblástur sem dugði til að hefjast handa. Undirbúningur fyrir löng hlaup snýst nefnilega ekkert síður um andlega þætti en líkamlega. Maður þarf að trúa á markmiðið og þrá að ná því.

Ég hef stundað hlaup af og til í næstum fjóra áratugi. En enda þótt hlaupin séu ekkert ný fyrir mér og hlaupaskórnir alltaf til taks í forstofunni eða bílskúrnum, allt eftir því hversu langt síðasta hlaupahlé hefur verið, þá dugar ekkert “af og til” þegar kemur að því að undirbúa maraþonhlaup eða þaðan af lengri. Fyrstu vikurnar voru æfingarnar þó helst til strjálar, enda vetrarveður misjöfn og ég lítið gefinn fyrir hlaupabretti og líkamsræktarstöðvar. Æfingaáætlunin var þó fljótlega tilbúin, enda aðeins 6 orð að lengd: “Bara nógu langt og nógu hægt”. Ég náði fljótt tökum á því síðarnefnda.

Með vorinu komst meiri regla á æfingarnar og vegalengdirnar urðu að sama skapi meiri. Heilsan var góð og engin meiðsli til ama. Ég hef lengst af verið einfari í hlaupunum – og finnst það bara gott, en samt verð ég að viðurkenna að æfingarnar fóru að ganga betur þegar ég fékk félagsskap á lengri leiðunum. Þar lagði Ingimundur Grétarsson í Borgarnesi mest af mörkum, en einnig komu við sögu Guðmann Elísson og Ólafur Ingþórsson. Eftirminnilegustu hlaupaferðirnar voru frá Borgarnesi vestur í Straumfjörð á Mýrum og svokölluð Múlaleið ofar á Mýrunum, sem kom skemmtilega á óvart með því að vera vel yfir 37 km en samt engin sérstök fyrirstaða. Svo fórum við Ingimundur í Mývatnsmaraþonið á Jónsmessunni og eftir það vissi ég að Laugavegurinn yrði í lagi. Síðustu þrjár vikurnar notaði ég meðal annars til að hlaupa Óshringinn við Hólmavík fjórum sinnum í röð og ganga þrisvar upp á topp Hafnarfjallsins og skokka niður. Þær æfingar áttu eftir að reynast mér afar notadrjúgar.

Klæðaburður og nesti
Klæðaburður og nesti eru meðal mikilvægra þátta sem þarf að huga að í undirbúningi og upphafi hlaups sem þessa. Eiginlega má skipta nestinu í tvo undirflokka, annars vegar það sem maður ber með sér í drykkjarbelti eða öðru álíka, og hins vegar það sem maður hefur innbyrt síðustu dagana og klukkutímana fyrir hlaup. Ég taldi mig vera á nokkuð góðu róli með það síðarnefnda. Kvöldið áður borðaði ég eins mikið og ég hafði lyst á af fitulitlu grilluðu lambakjöti úr Bitrufirði með kartöflum, grænmeti og engri sósu. Um nóttina áður en ég lagði af stað fékk ég mér fullan disk af AB-mjólk með miklu múslí og í Hrauneyjum, tveimur tímum fyrir hlaup, bætti ég á mig tveimur brauðsneiðum með skinku og osti, einu eggi og tveimur tekrúsum. Eftir á að hyggja var þetta samt líklega engan veginn nægjanlegt, en meira um það síðar. Af eiginlegu nesti hafði ég meðferðis tvo litla vatnsbrúsa, tvo jafnlitla brúsa af Aquarius, tvö bréf af orkugeli, eina eða tvær orkustangir, dálítinn bita af Snickers og matarsalt í litlu boxi. Ég endurnýjaði síðan þessar birgðir að hluta við Bláfjallakvísl, en þangað var búið að flytja töskur og poka sem þátttakendur höfðu útbúið og skilað inn daginn áður. Til viðbótar við nestið innbyrti ég svo sem þrjá hálfa banana, eitthvað af orkudrykkjum og dálítið meira Snickers á drykkjarstöðvum á leiðinni. Orkustangirnar nennti ég aldrei að borða, því að það er svo mikið vesen að tyggja þær.

Klæðaburðurinn hlýtur að ráðast af veðri og venjum og þörfum hvers og eins. Ég var í þröngum stuttbuxum niður á mið læri (hjólabuxum), stuttermabol og langerma hlaupastakk utanyfir. Fljótlega renndi ég ermunum af stakknum og var þá kominn í nokkurn veginn vindhelt vesti i staðinn. Þessi búningur reyndist ágætlega. Á fótum hafði ég nokkurra mánaða gamla Asics Goretex utanvegahlaupaskó (trailskó). Þessir skór hafa reynst mér einstaklega vel á grófu og lausu undirlagi, því að þeir hafa fádæma gott grip. Á miðri leið skipti ég reyndar yfir í nýlega Asics Kayano götuhlaupaskó sem biðu mín við Bláfjallakvísl. Undir skónum var ég í hlaupasokkum úr þar til gerðu gerviefni. Dagar bómullarsokka eru taldir í svona hlaupum.

Hlaupið sjálft
Laugavegshlaupið 2007 var ræst í Landmannalaugum kl. 9 að morgni laugardagsins 14. júlí. Ég hafði vaknað kl. 2.30 um nóttina eftir fremur stuttan en notadrjúgan svefn, keyrt til Reykjavíkur og tekið rútu þaðan austur. Veðrið í Landmannalaugum þennan morgun var einkar ákjósanlegt, austan gola, skýjað að mestu og líklega 10-12 stiga hiti. Rignt hafði um nóttina, þannig að stígar voru fastari fyrir en ella og minna ryk.

Alls lögðu 133 hlauparar upp frá Landmannalaugum og allir skiluðu þeir sér í mark í Þórsmörk síðar um daginn. Ég hélt mig aftarlega fyrsta kílómetrann, en tók svo að fikra mig framar í röðina. Fyrsti áfangi hlaupsins, frá Landmannalaugum upp í Hrafntinnusker, er nær allur á fótinn. Þar er farið eftir stígum upp hvert holtið af öðru og á nokkrum stöðum eru snjódældir milli holta. Ég fór að ráðum reyndra manna og hljóp lítið sem ekkert á þessari leið, en gekk rösklega. Mér til gamans taldi ég þá sem ég fór fram úr og var kominn upp í 32 þegar ég skokkaði í hlað við skálann við Hrafntinnusker. Einn þessara manna var Gunnlaugur Júlíusson ofurhlaupari, sem átti eftir að koma mikið við sögu mína síðar í hlaupinu. Við Hrafntinnusker taldi ég mig vera um það bil í miðjum hópi eða kannski eilítið framar. Þessi fyrsti áfangi er um 10 km og hækkunin um 500m. Millitíminn minn var 1:20 klst, sem var 4 mín. á undan lauslegri áætlun sem ég gerði fyrirfram og miðaði við að ljúka hlaupinu á 7 klst.

Ég fann fyrir einhverri þreytu strax við Hrafntinnusker, en þó ekkert til að hafa orð á. Í heildina leið mér aldeilis stórvel. Næstu kílómetrar fundust mér þó heldur erfiðari, en líklega var það bara andlegt erfiði sem fylgir því að snúa baki við einum ákvörðunarstað og byrja á nýjum áfanga. Þessi áfangi var leiðin frá Hrafntinnuskeri að Álftavatni, samtals um 11 km með 500 m lækkun. Fyrsti hluti leiðarinnar liggur upp og niður í öldum, þar sem skiptist á sandur og snjódældir. Á leiðinni frá Hrafntinnuskeri fram á brún Kaldaklofsfjalla mátti ég sjá á bak nokkrum hlaupurum, líklega einum fjórum. Þarna á brúninni stóð stúlka, starfsmaður hlaupsins, sem varaði mann við að leiðin niður Jökultungur væri venju fremur slæm og því ástæða til að gæta varúðar. Þessi viðvörun var eitt af mörgum dæmum um framúrskarandi framkvæmd hlaupsins. Mér finnst hins vegar sérlega gaman að hlaupa niður í móti og hafði því þessa viðvörun að engu. Hljóp niður Jökultungurnar eins og ég framast þorði, gegn ráðum vísra manna sem hafa fyrir satt að óþarfur hraði á þessari niðurleið komi illa niður á mönnum síðar í hlaupinu. Þetta er nú líklega alveg rétt hjá þeim, þótt auðvitað hljóti það að vera einstaklingsbundið. Alla vega skemmti ég mér vel á þessum stutta og bratta kafla og fór fram úr einum 8 hlaupurum á eins kílómetra leið. Þarna sönnuðu Asics Trail skórnir gildi sitt þó að ég væri einu sinni dálítið hætt kominn í augnabliks grandaleysi.

Það var gaman að sjá úr Jökultungum niður að Álftavatni og mér þótti annar áfanginn stuttur. Eitthvað hafði ég þó lent í vatni, kannski í Grashagakvísl, og eins var kominn sandur og smásteinar í skóna. Ég hugsaði mér því gott til glóðarinnar að skipta um skó við Bláfjallakvísl og fara í þurra sokka.

Millitíminn við Álftavatn var 2:36 klst. Þar með hafði ég náð samtals 12 mínútna forskoti miðað við upphaflega áætlun. Var þó hóflega bjartsýnn, því að mig grunaði að síðasti áfanginn gæti orðið drjúgur.

Leiðin frá Álftavatni að Bláfjallakvísl var lengri en ég hafði búist við. Eftir að hafa vaðið Bratthálskvísl í ökkla eða rúmlega það og svo sem eina litla á til viðbótar, voru skórnir mínir orðnir býsna þungir. Þá komu gallar goretexskónna í ljós. Þeir hleypa nefnilega hvorki vatni út né inn, þannig að þegar þeir eru einu sinni orðnir fullir af vatni, þá fer vatnið hvergi. Ég fer ekki aftur í svoleiðis skóm í svona hlaup. Þeir eru bara nothæfir á sæmilegu þurru landi.

Eftir að hafa vaðið Bláfjallakvísl settist ég niður til að hafa skóskipti og endurnýja nestið, en þar beið mín eins og fyrr segir farangur frá deginum áður. Þetta einfalda viðfangsefni var sýnu erfiðara en ætla mætti og tók samtals um 8 mínútur. Þegar ég settist niður og beygði fæturna til að fara úr skónum fékk ég nefnilega krampa efst í lærin. En allt tókst þetta að lokum og gott að vera kominn í þurrt. Þarna voru búnir 26 km.

Í þann mund sem ég var að leggja upp eftir skóskiptin við Bláfjallakvísl kom Gunnlaugur Júlíusson ofurhlaupari aðvífandi á sínum jafna og örugga hraða. Laugavegurinn var bara þægileg æfing fyrir hann, enda ekki ýkja langt síðan hann lauk sólarhringshlaupi á Borgundarhólmi með frábærum árangri – og í haust þreytir hann svonefnt Spartaþon í Grikklandi, 240 km hlaup takk fyrir. Fyrst skreppur hann þó í svonefnda ATC-keppni (Arctic Team Challenge) á Grænlandi um næstu helgi, en þar verður lið hraustra Íslendinga undir forystu Trausta Valdimarssonar í eldlínunni þriðja árið í röð í keppni þar sem er hlaupið, róið og hjólað í fimm daga, samtals um 250 kílómetra. Ég sá mér strax leik á borði að slást í för með Gunnlaugi. Næstu 20 kílómetra lifði ég hálfgerðu sníkjulífi, fylgdi honum eftir við hvert fótmál og fræddist heilmikið bæði um örnefni á svæðinu og um langhlaup. Þetta var eiginlega besti hluti leiðarinnar og undirlagið líka með jafnasta móti, tiltölulega sléttir sandar með dálitlum hæðum á milli. Þarna hefði reyndar verið hægt að villast að minnsta kosti á einum stað þar sem beygt var út af vegarslóða án þess að það væri merkt sérstaklega. Þarna vantaði örlítið á merkingarnar.

Þriðja áfanga leiðarinnar lauk við Emstrur. Þangað var ég kominn fyrr en varði í fótspor Gunnlaugs, 37 km að baki og tíminn eitthvað um 4:31 klst, eða um 23 mínútum skemmri en upphafleg áætlun mín gerði ráð fyrir. Mér leið vel og var farinn að eygja möguleika á að ljúka hlaupinu á sex og hálfum tíma. Vissi að það eina sem ég þyrfti að gera væri að fylgja Gunnlaugi það sem eftir lifði hlaups. Það var hárrétt mat, því að Gunnlaugur lauk hlaupinu á 6:28:00 klst.

Eftir Emstrur fór ég fljótlega að finna til meiri þreytu en áður. Kramparnir í fótunum gerðu smátt og smátt meira vart við sig og kúlan utan á hægri ökklanum var orðin aum, eins og hún hefur átt vanda til í sumar. Ég ákvað þó að gefa hvergi eftir. Þarna liggur leiðin um fremur stórbrotið landslag, svo sem við Neðri-Emstruá. Brekkan upp úr henni var erfið og sama gilti um aðrar brekkur upp í móti á þessu kafla. Í Fauskatorfum var mér farið að líða all illa, fæturnir orðnir þungir og stífir og ónot í maga. Á slíkum stundum er þó ávallt erfitt að greina á milli líkamlegrar og andlegrar vanlíðunar. Alla vega sá ég fram á að geta ekki fylgt Gunnlaugi lengur. Þegar þarna var komið sögu sýndi GPS-tækið á handleggunum að 46,4 km væru að baki. Við tók 700 metra ganga, þar sem ég reyndi að ná kröftum á ný og sætta mig við að draumurinn um sex og hálfan tíma væri á útleið. Var ekki meira en svo viss um að ég gæti byrjað að hlaupa aftur, og þá hefðu 7 tímarnir verið fljótir að líða. Það var vel ásættanlegur tími við upphaf hlaups, en í engu samræmi við væntingarnar sem höfðu byggst upp á leiðinni.

Allt hafðist þetta þó smátt og smátt. Hlaupararnir tíndust fram úr mér einn af öðrum, en víða hitti ég göngufólk með bakpoka og stafi, sem gaukaði að mér uppörvandi orðum. Sömu sögu er að segja af frábæru starfsfólki hlaupsins við drykkjarstöðvar og vöð. Bröttustu brekkurnar niður í móti voru þó virkilega erfiðar, bæði vegna þreytunnar og vegna þess að Kayano skórnir hafa svo sem ekkert grip í brattlendi miðað við utanvegaskóna. Leiðin upp Kápu var líka virkilega erfið og síðustu þrír kílómetrarnir ætluðu engan enda að taka, jafnvel þótt leiðin lægi um mjúka skógarstíga. Krampinn í fótunum minnti á sig við næstum hvert fótmál. Stundum þurfti ég að standa kyrr í smástund til að reyna að bæta ástandið og einu sinni gekk ég aftur á bak smáspöl, en það hefur víst reynst mörgum vel við þessar aðstæður. Í huganum vissi ég þó að mér myndi takast ætlunarverkið og skyndilega var ég staddur á sléttum grasbala í Þórsmörk og sá endamarkið blasa við. Mig minnir að ég hafi svifið síðustu 100 metrana og ég kom örugglega brosandi í mark. Tíminn var 6:40:50 klst, sem sagt 19 mínútum skemmri en ég hafði upphaflega áætlað. Ég var því virkilega sáttur þótt tímabundinn draumur um enn betri tíma hefði dáið í Fauskatorfum. Þessi tími dugði mér í 61. sæti af 133 þátttakendum og í 9. sæti af 23 körlum á sextugsaldri.

Eftirköst
Að loknu hlaupi tók það mig tæpan klukkutíma að komast úr hlaupafötunum, fara í sturtu og klæða mig aftur. Sérstaklega var erfitt að komast úr skónum og í aðra. Ætli ég verði ekki að taka með mér aðstoðarmann í næsta Laugavegshlaup til að reima fyrir mig skóna? Mér fannst það reyndar bráðfyndið, þar sem ég sat úti í móa í Þórsmörk klukkutíma eftir hlaup, að ég skyldi hafa getað skokkað þessa 55 kílómetra, en þyrfti að beita mig hörðu til að komast í sokka og skó.

Eftir grillmat og spjall við skemmtilegt fólk við endamarkið í Þórsmörk var lagt af stað í rútu til Reykjavíkur og farið enn betur yfir viðburði dagsins á leiðinni. Þetta gekk vel, en það reyndist ekki að sama skapi auðvelt að keyra í Borgarnes, þar sem hægri fóturinn var enn haldinn einhverri samdráttartilhneigingu. Allt hafðist það þó með lagni og morguninn eftir merkti ég engin eftirköst nema stirðleika í fótum.

Helsti lærdómur
Maður getur lært margt í svona hlaupi, enda gengur yfirleitt betur að læra af eigin mistökum en annarra. Hér verður tínt til eitthvað af því sem ég lærði, þó ekki væri til annars en að minna mig á ef ég skyldi gera þetta aftur. Reyndar varð mér að orði þegar ég var að reyna að komast úr hlaupafötunum að hlaupi loknu, að kannski myndi þetta verða fyrsta og eina Laugavegshlaupið mitt. Þá var mér bent á að líklega myndi allt annað verða uppi á teningnum strax á næsta degi. Held að það geti reyndar vel verið rétt. En helsti lærdómurinn var alla vega þessi:

• Það er nauðsynlegt að borða staðgóðan mat kvöldið fyrir Laugaveginn. Þar dugar ekkert hveiti, hvort sem það er framreitt sem brauð eða pasta. Maðurinn lifir ekki á hveitibrauði einu saman. Þetta var svo sem nokkurn veginn í lagi í mínu tilviki.
• Það er líka nauðsynlegt að borða staðgóðan morgunmat nóttina fyrir Laugaveginn ef maður leggur af stað áleiðis í Landmannalaugar fyrir allar aldir. Þar mega fara saman prótrein og trefjar. Þetta var svo sem líka nokkurn veginn í lagi hjá mér, en magnið og fjölbreytnin hefði mátt vera meira.
• Það er nauðsynlegt að taka með sér almennilegt nesti til að maula á leiðinni heiman að og í Landmannalaugar. Þessi ferð tekur nokkra klukkutíma og það er mjög slæm hugmynd að leggja upp í svona hlaup hálfsvangur. Gunnlaugur Júlíusson hafði með sér fiskbollur og hreinan appelsínusafa til að gæða sér á í rútunni. Ég held að það hafi verið býsna góð hugmynd hjá honum. Þarna brást mér bogalistin, var ekki með neitt nesti, og morgunverðurinn í Hrauneyjum var of einfaldur og endasleppur.
• Það er æskilegt að gera sérstaka fæðuáætlun fyrir hlaupið sjálft og miða farangurinn við það. Sé maður í góðu næringarástandi við upphaf hlaupsins, sem er reyndar alveg nauðsynlegt, væri kannski ráð að taka eingöngu með sér allt að 10 bréfum að orkugeli sem maður svelgir svo í sig reglulega á hálftímafresti hvort sem mann langar til þess eða ekki. Þessu til viðbótar ætti ekkert að þurfa að vera í drykkjarbeltinu annað en vatn eins og maður nennir að bera. Svo er alltaf hægt að fá viðbót á drykkjarstöðvum og í bergvatnsám og lækjum á leiðinni. Loks gæti verið snjallt að hafa með sér salt í einhverju formi, gjarnan með fleiri steinefnum.
• Það er góð hugmynd að kynna sér ástæður krampa í fótum. Gunnlaugur mælir með miklu C-vítamíni og magnesíum sem fyrirbyggjandi þáttum, en kalk hefur einnig verið nefnt til sögunnar. Svo skiptir auðvitað meginmáli að vera í nógu góðri æfingu! Þarna brást eitthvað í undirbúningnum mínum, og reyndar veit ég um fleiri sem áttu við svipaðan vanda að stríða.
• Maður skyldi ekki hlaupa Laugaveginn í goretexskóm. Hins vegar er afar brýnt að vera í skóm með grófum sóla, helst alla leiðina.
• Það er slæm hugmynd að sitja við Bláfjallakvísl í 8 mínútur við að reyna að skipta um skó. Betra er að vera í skóm sem duga alla leið. Hins vegar getur verið snjallt að eiga varanesti, varaskó og varaföt við Bláfjallakvísl, ef mann skyldi nú vanta eitthvað eða ef veður breytist mikið á leiðinni.

Öll þessi góðu ráð, sem ýmist byggjast á eigin athugunum eða ráðleggingum annarra, eiga auðvitað ekki við alla, enda fyrst og fremst sniðin að eigin þörfum. Fólk er jú mismunandi að allri gerð. Það sem hentar einum hentar því ekki endilega öðrum.

Lokaorð og þakkir
Það var gaman að hlaupa Laugaveginn. Þar kemur margt til, þó líklega aðallega þrennt. Í fyrsta lagi er hollt að setja sér krefjandi markmið og ná þeim. Það er heilmikill sigur út af fyrir sig. Í öðru lagi gefur Laugavegshlaupið kost á frábærri náttúruupplifun, ekki síst fyrir mann eins og mig sem hvorki hafði áður komið í Landmannalaugar né Þórsmörk. Reyndar eru því takmörk sett hversu mikið maður getur notið útsýnis á hlaupunum, því að ekki má gleyma að sjá fótum sínum forráð. En náttúruupplifun snýst ekki bara um sjón, heldur líka lykt, heyrn og tilfinning, sem erfitt getur verið að lýsa. Það eru einfaldlega forréttindi að geta verið þarna úti og upplifað þetta “eitthvað” sem hvergi er að finna innanhúss, að vera í aðstöðu til að leggjast flatur og segja við sjálfan sig “Þetta er lífið maður”, eins og grísinn í barnabókinni “Elsku litli grís” eftir Ulf Nilsson. Í þriðja lagi gefur Laugavegurinn manni kost á að njóta samvista við fólk sem maður þekkir og þekkir ekki, við aðstæður þar sem samskipti verða innihaldsríkari en gengur og gerist í amstri dagsins.

Það er svo sem ekkert einstætt að ég skuli hafa hlaupið Laugaveginn. Það gerðu jú 132 aðrir sama daginn. En samt er það svo, að persónulegur og dálítið eigingjarn draumur eins og þessi verður ekki að veruleika nema með aðstoð og velvild þeirra sem næst manni standa og oftast margra annarra líka. Þarna kemur auðvitað fyrst upp í hugann þáttur Bjarkar og barnanna okkar sem hafa þurft að þola óvenju sjálflæga hegðun mína síðustu mánuði, en samt hvatt mig áfram með ráðum, dáð og kjötsúpu. Svo má líka nefna fáa en góða hlaupafélaga með Ingimund Grétarsson í broddi fylkingar, Önnu Dóru sem óvart fékk mig til að trúa virkilega á hugmyndina og Gunnlaug sem eiginlega dró mig 20 kílómetra af þessum 55 og miðlaði mér af reynslubrunni sínum á leiðinni. Ekki má heldur gleyma starfsfólki hlaupsins, sérstaklega þeim sem stóðu vaktina á drykkjarstöðvum og við vöðin á ánum. Með jákvæðni sinni og hjálpsemi átti þetta fólk stóran þátt í að gera daginn eins þægilegan og hann mun verða í minningunni. Sama gildir auðvitað um skipuleggjendur hlaupsins sem stóðu sig greinilega afar vel. Þau verk eru þess eðlis að þau sjást eiginlega bara ef þau eru ekki unnin. Þau sáust naumast í gær. Loks er ég þakklátur öllum vinum og kunningjum sem sýndu þessu uppátæki áhuga, hvöttu mig til dáða og fylgdust með hvernig gengi, ýmist úr nálægð eða fjarlægð.

Gagnlegar og upplýsandi vefslóðir

• Hlaupasíðan: www.hlaup.is
• Heimasíða Laugavegarins: www.marathon.is/pages/home/laugavegurinn
• Úrslit Laugavegarins 2007: www.marathon.is/pages/home/urslit/laugavegurinn
• Bloggsíða Gunnlaugs A Júlíussonar: www.gajul.blogspot.com
• Arctic Team Challenge: http://www.atc.gl

Lýkur hér að segja frá draumnum sem rættist 14. júlí 2007.

Borgarnesi 15. júlí 2007
Stefán Gíslason

Filed under: Uncategorized | 3 Comments »